Ερωτική Νοημοσύνη

Τα όμορφα και τα χρήσιμα βιβλία είναι για να διαβάζονται και να ξαναδιαβάζονται. Νομίζω ότι οι γνώσεις μου χρειάζονται επειγόντως φρεσκάρισμα για να μην μείνω ξανά στην ίδια τάξη. Μήπως και οι δικές σου;

Ακολουθεί μικρή παρουσίαση για το βιβλίο Ερωτική Νοημοσύνη (Mating in Captivity) η οποία είχε δημοσιευτεί με μικρές τροποποιήσεις στο http://www.protagon.gr.

Πρώτα ήταν ο δείκτης νοημοσύνης, έπειτα η συναισθηματική νοημοσύνη. Μόλις είδα «Ερωτική νοημοσύνη» λέω, εδώ είμαστε! Τώρα θα διαφωτιστώ για όλα τα παλαιά μου στραβοπατήματα και θα αποφύγω τα μελλούμενα. Βυθίστηκα στις σελίδες με μία αίσθηση ιερού μυστικισμού ανακατεμένου με αγαλλίαση. Το κείμενο ήταν διατυπωμένο με σαφήνεια, με αναφορές σε περιπτώσεις αληθινών ανθρώπων χωρίς όμως περιττές φλυαρίες και γραμμένο σε ωραία και κατανοητή γλώσσα.

Το βιβλίο πραγματεύεται κυρίως το αν μπορεί να υπάρχει ερωτισμός στις σχέσεις που έχουν εμβαπτιστεί στην οικειότητα: βλέπε γάμος, μακρόχρονη συμβίωση κλπ. Από τις πρώτες κιόλας σελίδες μας σκάει ένα μυστικό. Όχι πως δεν το ξέραμε δηλαδή, όμως μας υπενθυμίζει ότι στις μέρες μας, απευθυνόμαστε σε ένα και μόνον πρόσωπο ζητώντας του αυτό που παλιά παίρναμε από την κοινότητα: μια αίσθηση σταθερότητας, αξίας και συνέχειας. Ταυτόχρονα, περιμένουμε από τον καλό μας/ την καλή μας ρομαντικά φούμαρα, συναισθηματική και σεξουαλική κάλυψη. Και από εκεί ξεκινούν τα τρία κακά της μοίρας μας!

erotiki_noemosyni

Η συγγραφέας και ψυχολόγος Esther Perel είναι γυναίκα και μάλιστα κόρη επιζώντων ναζιστικών στρατοπέδων οι οποίοι όταν επέστρεψαν στον κόσμο των ζωντανών ένιωσαν ότι τους ξαναχάρισαν τη ζωή και φρόντισαν να περνούν καλά και να καλλιεργούν την ευχαρίστηση στο γάμο και την οικογένεια τους. Με πείθει ότι έχει μάθει το μάθημά της καλά και από σοφούς δασκάλους.

Μας λέει ότι η αγάπη στηρίζεται σε δυο πόδια, την υποταγή και την αυτονομία και πως αν συγχωνευτούμε με τον άλλον ακυρώνεται η ετερότητα των δύο προσώπων και δεν μπορεί να υπάρξει σχέση. Και μας θυμίζει κάτι που ξέραμε, ότι η οικειότητα μιας πιστής και τρυφερής σχέσης δεν οδηγεί απαραιτήτως στο σεξουαλικό παράδεισο!

Το βιβλίο της βασίζεται στην έρευνα που έχει η ίδια εκπονήσει σε ζευγάρια κάθε ηλικίας, κοινωνικής και οικονομικής τάξης, ετερόφυλα και ομοφυλόφιλα. Μου αρέσει που τονίζει ότι υποβιβάσαμε το σεξ σε λειτουργία και έτσι δε μιλάμε πλέον για την τέχνη του σεξ αλλά για τους μηχανισμούς του. Γι’ αυτό και δε βλέπουμε προκοπή! Η ίδια δεν αναφέρεται πουθενά σε τεχνικές του τύπου «πώς να κρατήσετε το γάμο σας ζωντανό» αλλά σε μια εμπνευσμένη στάση ζωής και καθημερινό ενδιαφέρον για το έτερον ήμισυ. Μιλάει για τον ερωτισμό που κρύβει μέσα του την υποταγή (για άντρες και γυναίκες) και για την ντροπή που εξαφανίζεται όταν το πρόσωπο που αγαπάμε αποδέχεται και επικυρώνει και τις πιο βρώμικες επιθυμίες μας. Εξάρει την ιδιοφυία της ερωτικής φαντασίας να μεταμορφώνει και να αποκαθιστά τα τραύματα του παρελθόντος και αναφέρεται στην αξία ενός καλού ντεντέκτιβ-ψυχολόγου που θα «διαβάσει» και θα ερμηνεύσει το παρελθόν της παιδικής μας ηλικίας.

Μας λέει για την τρικυμία που περνά η ερωτική ζωή του ζευγαριού μόλις οι δυο τους γίνουν γονείς και για την οποία δε μας προειδοποίησε κανείς! Μας προκαλεί να γίνουμε φύλακες της ερωτικής φλόγας της ερωτικής σχέσης που διατηρούμε, μας κάνει να χαμογελάσουμε με τις πολιτισμικές διαφορές μέσα στον περιορισμένο δυτικό μας κόσμο, όπου η εγκυμοσύνη αποτελεί κεφάλαιο της ιατρικής στη Νέα Υόρκη και κεφάλαιο της συναισθηματικής εκπαίδευσης στο Παρίσι, συνέπεια της σωματικής απόλαυσης.

Κλείνω με μια φράση της που λέει ότι ίσως το σεξ είναι το τελευταίο παιχνίδι που επιτρέπουμε στους εαυτούς μας ως ενήλικες, μια γέφυρα με την παιδική μας ηλικία. Ας τη διαβούμε με χάρη και με μια μικρή, γλυκιά αίσθηση κινδύνου!

Συνεχίστε την ανάγνωση

Αγιοδημητριάτικο

Του Αγίου Δημητρίου γιόρταζε ο παππούς μου ο Μήτσος, γηγενής της πλατείας Αττικής. Τον γιορτάζαμε ανήμερα της 28ης Οκτωβρίου, λόγω κλειστών σχολείων και γραφείων, στο σπίτι που έζησε μια ζωή, μια μονοκατοικία κοντά στον Άγιο Νικόλαο, σε ένα δρομάκι που ήταν λέει χωμάτινο μέχρι το ’70. Το εορταστικό κλίμα περιελάμβανε φιλιά και ευχές, κατσικάκι με πατάτες στο φούρνο συνοδεία γαργαλιστικής ευωδιάς, χρυσάνθεμα στο βάζο της σάλας και το κέρασμα ήτανε μάλλον μπακλαβάς αλλά δεν καλοθυμάμαι κιόλας γιατί ήμουν περίεργο παιδί πριν τα δώδεκα και δεν μου πολυαρέσανε τα γλυκά. Και βέβαια μέχρι να ετοιμαστεί το φαγητό βλέπαμε στη μεγάλη ασπρόμαυρη οθόνη εικόνες από την παρέλαση της σημαιοστολισμένης και συνήθως βρεμένης Θεσσαλονίκης.

agiodimitriatiko_2

Η Θεσσαλονίκη που γνώριζα εγώ καλύτερα ήταν εκείνη που έβλεπα τέλος Αυγούστου όταν γύριζα από τις διακοπές στον άλλο μου παππού στη βόρεια Ελλάδα και κάναμε στάση στην πρωτεύουσα του βορρά για να επισκεφθούμε τους σαλονικιούς θείους. Τότε που οι κεντρικές βιτρίνες της πόλης ήταν γεμάτες μπλε ποδιές Λάουρα και Τσεκλένης, με άσπρα γιακαδάκια, τριζάτες και λαμπερές από την καινουργίλα – το αντικείμενο του πόθου μου που δεν φόρεσα ποτέ, μια που στο σχολείο που φοιτούσα, ήταν υποχρεωτική μια ξενέρωτη στολή, γκρίζα φούστα – γκρίζο πουλόβερ, χειμώνα – καλοκαίρι. Η ποδιά με παρέπεμπε σε κορίτσια με μέση δαχτυλίδι, στα ερωτιάρικα νιαουρίσματα της Αλίκης στη μικρή οθόνη. Είχε αίγλη και θηλυκότητα στα μάτια της εφτάχρονης, οχτάχρονης, εννιάχρονης που υπήρξα. Μετά αλλάξανε οι νόμοι και οι καιροί και φύγανε οι ποδιές και από τις τάξεις και από τις βιτρίνες. Κρατιέμαι να μη γελάσω όταν σκέφτομαι πόσο τις μισήσανε αντίστοιχα οι περισσότερες συνομήλικές μου.

Χρόνια μετά, ο παππούς έχει πια πεθάνει, η μονοκατοικία στον Άγιο Νικόλαο δεν υπάρχει πια και οι ποδιές είναι μουσειακό είδος, έτυχε να βρεθώ στη Θεσσαλονίκη λίγο πριν τη μεγάλη γιορτή της. Το κρύο τσιμπούσε ευχάριστα και η μεγάλη προμενάδα στο λιμάνι σε καλούσε να δοκιμάσεις τις δυνάμεις σου στο περπάτημα κάτω από μια ατελείωτη σειρά κόκκινα φωτάκια – μην πάει ο νους σας στο κακό, πρόκειται για σύγχρονο βιομηχανικό ντιζάιν… Επίσκεψη στον παππού το Μήτσο δεν μπορώ να πάω πια αλλά έχω μια φίλη καρδιακή της οποίας τα γενέθλια γιορτάζουμε κάθε χρόνο την επομένη του Αι Δημήτρη με όλες τις τιμές. Και σήμερα φυτεύω καινούρια χρυσάνθεμα στο μπαλκόνι μου. Κρατήστε τις μνήμες σας ζωντανές και τα πάθη σβηστά – τα πάθη είπα, όχι το πάθος. Γίνεται! Χρόνια πολλά Ελλάδα!

Συνεχίστε την ανάγνωση

Το μωρό

Είναι κάποιες ιστορίες που συμπληρώνουν τα κενά, γεφυρώνουν τις διαφορές μας, μαλακώνουν τον πόνο, το πένθος ή την οργή που συσσωρεύεται στο συλλογικό ασυνείδητο μετά από άσχημα γεγονότα τεραστίων διαστάσεων όπως οι πόλεμοι και οι γενοκτονίες. Το βίντεο αυτής της ιστορίας με την εκφραστική φωνή της Francine πήρε δικαίως πολλά like και share τις τελευταίες μέρες στο διαδίκτυο. Θέλησα να καταγράψω τη φωνή της, επειδή τα γραπτά μένουν.

baby_2

 

Το όνομά μου είναι Francine Christophe. Γεννήθηκα στις 18 Αυγούστου 1933, χρονιά που ο Χίτλερ ανέβηκε στην εξουσία. Κοιτάξτε, αυτό είναι το κίτρινο αστέρι μου. Φυσικά έπρεπε να το φοράω στο στήθος όπως όλοι οι Εβραίοι. Είναι μεγάλο, δεν νομίζετε κι εσείς; Ιδιαίτερα για ένα παιδί 8 ετών. Τόσο ήμουν τότε. Όταν βρέθηκα στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπέργκεν-Μπέλζεν συνέβη κάτι αξιοσημείωτο. Θα σας θυμίσω ότι ως παιδιά αιχμαλώτων πολέμου είχαμε κάποια προνόμια. Μπορούσαμε να κουβαλάμε μαζί μας μια μικρή τσαντούλα με δυο – τρία μικροπράγματα από την πατρίδα μας τη Γαλλία. Μια μητέρα είχε φέρει ένα κομμάτι σοκολάτα, μια άλλη λίγη ζάχαρη, μια τρίτη μια χούφτα ρύζι. Η δική μου μαμά είχε τυλίξει δύο κομμάτια σοκολάτα και μου είχε πει «Αυτά θα τα κρατήσουμε για τη μέρα που θα νιώθεις πραγματικά χάλια. Τότε θα σου δώσω αυτή τη σοκολάτα και θα νιώσεις καλύτερα».

Μια από τις γυναίκες που ήταν κρατούμενες μαζί μας ήταν έγκυος. Τόσο αδύνατη που ήταν, η κατάστασή της δεν φαινόταν, ωστόσο ήρθε τελικά η μέρα που θα γεννούσε. Πήγε στο νοσοκομείο του στρατοπέδου συνοδευόμενη από τη μητέρα μου η οποία ήταν η επόπτρια του κοιτώνα. Πριν φύγουν η μαμά μου μού είπε «Θυμάσαι τη σοκολάτα που φύλαγα για σένα;». είπα «Ναι, μαμά». «Πώς αισθάνεσαι τώρα;» με ρώτησε. «Καλά μαμά. Τα καταφέρνω μια χαρά». «Τότε, αν μου επιτρέψεις, θα προσφέρω τη σοκολάτα σου στη φίλη μας την Hélène γιατί η γέννα εδώ θα είναι δύσκολη. Μπορεί και να πεθάνει. Αν της δώσω τη σοκολάτα, ίσως βοηθήσει». Είπα «Ναι μαμά, να το κάνεις». Η Hélène γέννησε το μωρό· ένα μικροσκοπικό, αδύναμο πλασματάκι. Έφαγε τη σοκολάτα και δεν πέθανε. Επέστρεψε στο στρατόπεδο με τους υπόλοιπους. Το μωρό δεν έκλαψε ποτέ εκεί μέσα. Ποτέ. Ούτε μια φωνούλα. Έξι μήνες μετά έγινε η απελευθέρωση. Ξετύλιξαν τις φασκιές του μωρού και για πρώτη φορά το μωρό έκλαψε. Τότε γεννήθηκε πραγματικά. Το πήραμε μαζί μας στη Γαλλία. Ένα πολύ μικροκαμωμένο και αδύναμο μωρό για βρέφος έξι μηνών.

Πριν λίγα χρόνια, η κόρη μου είπε «Μαμά, αν εσείς οι εκτοπισμένοι επιζήσαντες είχατε ψυχολόγους ή ψυχιάτρους στην επιστροφή σας από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης ίσως να ήταν πιο εύκολο για σας». Απάντησα «Φυσικά, όμως δεν τους είχαμε τότε». Κανείς δεν έδινε σημασία στην ψυχική ασθένεια τότε. «Όμως μου έδωσες μια ιδέα. Θα οργανώσουμε ένα συνέδριο με αυτό το θέμα». Οργάνωσα λοιπόν ένα συνέδριο με θέμα ‘Αν οι επιζήσαντες από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης είχαν ψυχολογική υποστήριξη το 1945 τι θα είχε συμβεί;’ Ήρθε πολύς κόσμος στο συνέδριο. Ηλικιωμένοι επιζήσαντες, περίεργοι, και πολλοί ψυχολόγοι, ψυχίατροι, ψυχοθεραπευτές. Είχε πολύ ενδιαφέρον. Ο καθένας παρουσίασε τις ιδέες του. Ήταν πολύ καλά.

Κάποια στιγμή ανέβηκε στο βήμα μια γυναίκα και είπε «Εγώ ζω στη Μασσαλία και είμαι ψυχίατρος. Πριν προχωρήσω στην ομιλία μου όμως έχω κάτι να δώσω στη Francine Christophe». Δηλαδή σε μένα. Έβαλε το χέρι στην τσέπη της και ανέσυρε ένα κομμάτι σοκολάτα. Μου το έδωσε και μου είπε «Εγώ είμαι το μωρό».

Υ.Γ. Ευχαριστώ τη Βενετία που μοιράστηκε το βίντεο.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Κι άλλος αγώνας, κι άλλο στάδιο, καινούριες σκέψεις

Οι διάλογοι που ακολουθούν δεν είναι μυθοπλασία. Είναι ατάκες που πέσανε στην αληθινή ζωή και που τις κατέγραψα με προσοχή στο τετράδιό μου μετά το συμβάν γιατί θεώρησα χρέος μου να μην τις ξεχάσω. Κάποιες δε από αυτές, μου προκαλέσανε τόσο θυμό και ντροπή, που στη συνέχεια καταχώνιασα το τετράδιο για πολύ καιρό κάτω από σωρό άλλων χαρτιών για να τις ξεχάσω. Μιλάω με αντιφάσεις, το ξέρω. Είμαι μαμά ενός εφήβου – σας το ‘χω ξαναπεί. Ο γιος μου ασχολείται με κλασσικό αθλητισμό, τελευταίως και με πρωταθλητισμό. Αυτή του η προτίμηση μας φέρνει κατά καιρούς σε στάδια της Αττικής και όχι μόνον.

stivos

Στον πρώτο του αγώνα εκτός Αττικής λοιπόν βρέθηκα κι εγώ η αδαής σε μία αθλητική διοργάνωση με νεαρόκοσμο από αθλητικούς συλλόγους από διαφορετικές γωνιές της Αθήνας και από διαφορετικές γωνιές της Ελλάδας. Εφηβική ενέργεια και αδρεναλίνη στο μάξιμουμ, αέρας κορεσμένος από προσδοκίες γονέων και προπονητών, αμήχανα γέλια και πειράγματα, ενθουσιασμός και φευγαλέο φλερτ από την κερκίδα όταν στο στίβο κατεβαίνανε συναθλητές του ιδίου συλλόγου αλλά του αντίθετου φύλου – συγχωρήστε με αν δεν είμαι politically correct, οι κεραίες μου δεν είναι ακόμα τόσο ευαίσθητες για να πιάνουν το φλερτ ανάμεσα σε άτομα του ιδίου φύλου.

Μιας που το δικό μου παιδί ήταν στο «ζέσταμα» και αργούσε να διαγωνιστεί είχα απεριόριστο χρόνο να ρεμβάσω, να παρατηρήσω, να «μυρίσω» τι γίνεται γύρω μου. Ανέβηκα στο πάνω μέρος των κερκίδων που ήταν άδειο για να θαυμάσω πίσω μου τη θέα. Και τότε ήταν που έφτασε στ’ αφτιά μου μια συζήτηση, μονόλογος πες καλύτερα, μια που ο αποδέκτης του λογύδριου δεν μιλούσε. Η φωνή ήταν ανδρική, δυνατή, καθαρή και επιτακτική.
«Τι ήταν αυτό που έκανες; Αν είναι να κάνεις τέτοια, αν είναι να κάνεις τον κόσμο να γελάει μαζί σου, να δίνεις χαρά στους άλλους, καλύτερα να μην ξανακατέβεις σε αγώνες. Καλύτερα ασχολήσου με κάτι άλλο στον ελεύθερο χρόνο σου, ξέρω εγώ, γίνε τραγουδίστρια, παίξε στο θέατρο. Πάντως σε αγώνες δεν μπορείς να ξανακατέβεις για να λένε οι άλλοι ‘Βρε κοίτα πώς τρέχει, σαν μαλακισμένο, σαν ηλίθιο. Ούτε να τρέξει δεν ξέρει’. Εσύ μπερδεύεσαι και στην εκκίνηση».

young_runner

 

Ένιωθα το πρόσωπό μου να ζεσταίνεται, τα μάγουλά μου να κοκκινίζουν, το αίμα μου να αναβαίνει στην κυριολεξία στους κροτάφους μου. Φορούσα μαύρα γυαλιά και έστρεψα διακριτικά το κεφάλι για να δω τους πρωταγωνιστές αυτού του διαλόγου. Εκείνος, ο προπονητής δηλαδή, ένας άντρας γύρω στα 35, πολύ σίγουρος για αυτά που τολμούσε να ξεστομίζει, τόσο που να μην νοιάζεται για το ότι άκουγαν και άλλοι – ίσως και να του άρεσε κιόλας. Απέναντί του, μια δεκαεξάχρονη με μαλλιά αλογοουρά, μάτια σκοτεινιασμένα, έτοιμα να κλάψουν, ένευε με το κεφάλι σιωπηλά και περίμενε να περάσει ο καταρράκτης της ταπείνωσης και των προσβολών. Ευτυχώς κάποτε τελείωσε εκείνος και την άφησε να φύγει. Την παρακολούθησα με το μάτι να κατεβαίνει τα σκαλιά, γρήγορα, άγαρμπα, να βρίσκει τους φίλους και τις φιλενάδες της για να ξεσπάσει σε κλάματα στον ώμο μιας, της πιο αγαπημένης ίσως. Ένα κορίτσι ψηλό, αθλητικό, με σκούρα σγουρά μαλλιά και μεγάλα μάτια, ένα κορίτσι από αυτά που είναι όμορφα αλλά δεν το ξέρουν, φαίνεται από το στήσιμο και την περπατησιά τους. Θα μπορούσε να ήταν και άσχημη, δεν θα μας πείραζε καθόλου, όμως όταν δεν έχεις επίγνωση των «όπλων» και των ταλέντων σου εύκολα αφήνεις τους ισχυρούς άλλους να σε «πατάνε».

Όταν το κορίτσι έφυγε εκείνος άναψε ένα τσιγάρο (Μα στις κερκίδες, στον αγωνιστικό χώρο; Μα ο προπονητής, ο σούπερ- ντούπερ αθλητής; Μα ενώπιον των παιδιών που σε θαυμάζουν και σε έχουν για πρότυπο;) και στάθηκε ατάραχος και αυτάρεσκος να το απολαύσει. Την είχε ολοκληρώσει επιτυχώς την αποστολή του. Είχε τσακίσει το ηθικό της «άχρηστης». Στο μυαλό του την είχε ήδη με το ένα πόδι έξω από την ομάδα. Να μην του χαλάει την πιάτσα και το δικό του καλό όνομα. Ίσως το κορίτσι πράγματι να μην ταίριαζε σε αυτόν τον χώρο των ρεκόρ και των υψηλών προσδοκιών. Αλλά ο τρόπος εξοστρακισμού της δεν έπαυε να είναι χυδαίος.

little girl playing by the fountain

Αισθάνθηκα αμέσως ότι όφειλα στον εαυτό μου κάτι να κάνω. Και ήξερα με βεβαιότητα τι: Να πάω να τη βρω. Όταν σταμάτησε να κλαίει κατέβηκα τα σκαλιά και την πλησίασα. Της είπα «Γεια σου κοπελιά. Έχω έρθει για να δω τον γιο μου». Φοβερή ατάκα. Και το πουλάκι μου, αντί να με σιχτιρίσει που είχε τις μαύρες της, γύρισε στο μέρος μου, χαμογέλασε και μου είπε «Γεια σας». «Αν σου αρέσει να τρέχεις συνέχισε το στίβο και μην ακούς κανέναν. Δεν έχει σχέση με τις επιδόσεις. Όμως άλλαξε προπονητή. Κανείς δεν επιτρέπεται να σου φέρεται έτσι. Μπήγει τα κλάματα. «Μα άμα τα κάνω θάλασσα και ντροπιάζω το σύλλογο πώς να μη μου φέρεται έτσι». «Ο προπονητής είναι εδώ για να σε οδηγεί και να σε στηρίζει. Όχι για να σε εξευτελίζει. Να διαλέξεις αυτό που σε ευχαριστεί και να το κάνεις με το σωστό άνθρωπο. Και καλή τύχη, ό,τι και όταν διαλέξεις να κάνεις».

alogooura

Δεν ξέρω αν υπήρξα αρκετά δυναμική, αρκετά πειστική, αρκετά υποστηρικτική προς αυτό το νεαρό κορίτσι. Ελπίζω και εύχομαι να μην παρέμεινε κάτω από τις «φτερούγες» εκείνου του προπονητή. Ελπίζω και εύχομαι να τρέχει ακόμα, όχι για να κάνει ρεκόρ, αλλά για να αισθάνεται τη δύναμη στα πόδια της, τη δροσιά στο μυαλό, το χάδι ή το μαστίγωμα του αέρα στα μάγουλά της. Οι προπονητές είναι πολύ σημαντικοί στις ζωές των παιδιών μας, μικρών ή μεγαλύτερων. Η αποστολή τους είναι να διδάσκουν, να στηρίζουν, να εμπνέουν. Ο γιος μου υπήρξε τυχερός γιατί ο προπονητής του είναι κάποιος που σέβεται και αγαπά τον εαυτό του, τα παιδιά που του εμπιστεύονται και το επάγγελμα – λειτούργημα που εξασκεί. Και το πιο σημαντικό που διδάσκει στο γιο μου και τα άλλα παιδιά που προπονεί είναι να αναμετριούνται κάθε φορά με τον εαυτό τους και όχι με τους άλλους. Και όταν φωνάζει στον αγώνα «Τρέξε Κώστα, τρέξε», ό γιος μου ισχυρίζεται ότι νιώθει τα πόδια του να βγάζουν φτερά. Δεν ξέρω πώς νιώθουν αντίστοιχα τα παιδιά που άκουσα να τα παροτρύνουν οι δικοί τους καθοδηγητές προς τη νίκη με το θεϊκό «Ξέσκισέ τους!». Είναι βεβαίως άνθρωπος και αυτό σημαίνει ότι του επιτρέπονται και λάθη. Ποτέ όμως δεν έχει προσβάλλει ούτε ταπεινώσει κανέναν μικρό ή μεγάλο. Και πιστέψτε με, αυτά τα πράγματα όταν συμβαίνουν, μαθεύονται. Κι αν δε λέγονται φωναχτά, σίγουρα πάντως ψιθυρίζονται πίσω από γυρισμένες πλάτες.

coach

Πιστεύω ότι οι προπονητές στον αθλητισμό έχουν σπουδαία θέση στη ζωή των παιδιών και ίσως ακόμα μεγαλύτερο στη ζωή των εφήβων που τους βλέπουν σαν ζωντανά μοντέλα προς μίμηση, είτε σαν μεγαλύτερους αδερφούς – αδερφές είτε σαν πατρικές – μητρικές φιγούρες. Και έχουμε δικαίωμα και υποχρέωση στον εαυτό μας και στα παιδιά μας να τους επιλέξουμε με προσοχή ή να τους αποπέμψουμε αν αποδειχτούν λίγοι ή σκάρτοι. Είναι και αυτοί δάσκαλοι πιο πολύ από τους καθημερινούς δασκάλους στο σχολείο και μάλιστα το παράδειγμά τους είναι εξαιρετικά ζωντανό γιατί δεν μπορείς διδάσκεις αθλητισμό χωρίς να σε βλέπουν να γυμνάζεσαι και ο ίδιος, δεν μπορείς να μιλάς για υγιεινή διατροφή και να έχεις κοιλιά καρδινάλιου κοκ. Κι αν τα παιδιά δείχνουν αρνητικά συναισθήματα προς το πρόσωπο αυτού που τα προπονεί μην προσπερνάτε το γεγονός ως επουσιώδες! Ο προπονητής βρίσκεται εκεί όχι μόνο για να διδάξει συγκεκριμένες δεξιότητες αλλά και για να εξασκήσει φτερά στο να ανοίξουν και να πετάξουν. Και όλοι έχουν το δικαίωμα στην πτήση. Μην εμπιστεύεστε αυτούς που βαστούν ψαλίδι!

Συνεχίστε την ανάγνωση

Όταν πονάει το δοντάκι… πάω σινεμά

Την Παρασκευή αποχωρίστηκα τον τέταρτο και τελευταίο φρονιμίτη μου – χειρουργικά παρακαλώ, επειδή ήταν έγκλειστος (όχι στο φρενοκομείο αλλά κάτω από τα ούλα μου). Το θεώρησα γεγονός σημαδιακό και απελευθερωτικό για τη ζωή μου μια που εξάλειψα μια πηγή απρόβλεπτων ενοχλήσεων.

Εννοείται ότι μετά την επέμβαση πρήστηκα και πονάω, όχι σε υπερθετικό βαθμό ωστόσο συνεχώς, επίμονα, ενοχλητικά. Το σαββατοκύριακο μετά το γεγονός ήθελα πολύ να με χαϊδέψουν, με λόγια και με έργα, να μου πουν ότι θα περάσει, να μου φτιάξουν καμιά σουπίτσα, τα γνωστά και απαραίτητα. Κατά διαβολική όμως σύμπτωση όλα τα κοντινά μου πρόσωπα έλειπαν από την πόλη, άλλος είχε διακοπές, άλλος δουλειά, άλλος σεμινάρια και δεν συμμαζεύεται. Έτσι έδεσα την καρδιά μου κόμπο και το πήρα απόφαση πως έπρεπε να ταχταριστώ μόνη μου, μαζί με μια χούφτα αντιφλεγμονώδη.

wisdom_tooth_cartoon

Επισκέφθηκα τις τζελατερίες της περιοχής μου κα έφαγα παγωτό δυο μέρες σερί επειδή ο γιατρός σύστησε κάτι κρύο και μαλακό – και μόνο γι’ αυτόν το λόγο! Φυσικά κάθε φορά δοκίμαζα και διαφορετική γεύση, μία μπάλα κάθε φορά όμως, γιατί έχω δεσμευτεί προσωπικά να προσέχω τις γραμμές μου. Την πρώτη μέρα την πέρασα στον καναπέ του σπιτιού μου με αστυνομικό μυθιστόρημα και κλιματιστικό. Την επόμενη, με τα μυαλά που κουβαλάω, πήγα σε θερινό σινεμά ασυνόδευτη ενήλικη (ο γιος μου μεγάλωσε γι αυτά) για να δω παιδική ταινία… ε, καταλάβατε για ποια ταινία σας μιλάω.

Το Inside Out λοιπόν ή Τα μυαλά που κουβαλάς είχε προσωποποιήσει τα συναισθήματα ενός εντεκάχρονου κοριτσιού και συγκεκριμένα τη χαρά, τη λύπη, τον θυμό, τον φόβο, και την αηδία. Αλλά αυτά σας τα είπανε κι άλλοι. Λοιπόν το σενάριο αυτού του συμπαθέστατου καρτούν μου φάνηκε ευφυέστατο – πράγμα σπάνιο μέσα στην υπερπληθώρα της παραγωγής animation, ακόμα και για μια εταιρεία σαν την Pixar. Με κράτησε βιδωμένη στην καρέκλα μου από την αρχή μέχρι το τέλος με τις συνεχείς ανατροπές της και χωρίς άλλους περισπασμούς γιατί πώς να φας ποπ κορν με έξι ράμματα στην σιαγόνα.

Inside_Out

Με απενοχοποίησε για τη λύπη, τη ματαίωση, την απογοήτευση, τον θυμό που έδιναν το παρόν εκείνη τη μέρα. Επιβεβαίωσε ότι είναι δικαίωμά μου να μην είμαι συνέχεια χαρούμενη. Πως μπορώ βρε αδερφέ να έχω αρνητικά συναισθήματα. Μπορώ να τα ζήσω και αυτά. Το αντέχω, και το επιτρέπω στον εαυτό μου είτε είμαι 11, 18, 41 ή 64. Δεν υπάρχει λόγος για να τα μασκαρέψω (για τους γονείς, τους φίλους την κακούργα κοινωνία) ούτε να τα αποδιώξω σαν να ήταν μιάσματα. Και είναι απαραίτητο να τα αποδεχτώ αυτά τα συναισθήματα πριν τα αφήσω να ορμήξουν προς τα έξω αλλιώς μας πήρε και μας σήκωσε. Μετά μπορώ απλώς να τα ζήσω ήσυχα και απλά ή και εκρηκτικά αν αυτό χρειάζομαι.

Έτσι συνέχισα να ζω το μικρό προσωπικό μου δράμα δικαιωμένη από ένα μαστόρικο παραμυθάκι για παιδιά και νεραϊδοπαρμένους μεγάλους σαν κι εμένα. Πόνεσα στην τραυματισμένη μου σιαγόνα, τσαντίστηκα που δεν είχα κανέναν από τους σημαντικούς μου ανθρώπους για να με χαϊδολογήσει, γκρίνιαξα για την κακή μου μοίρα όμως διασκέδασα με το ωραίο καρτούν και επειδή είμαι και πολύ τυχερός άνθρωπος είχα και ένα ωραίο συναπάντημα με μια γνωστή μου από τα παλιά στον κινηματογράφο και ζήσαμε εμείς καλά κι αυτοί καλύτερα.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Όμορφα λόγια

Γνώρισα δύο άντρες από το τρελό νησί.

Ο ένας είχε την ηλικία του μπαμπά μου και φώναζε όλα τα κορίτσια «κόρη μου». Ο άλλος ήταν συνομήλικός μου και φώναζε όλα τα κορίτσια «ομορφιά μου».

Μεγάλο πράγμα οι λέξεις. Οι λέξεις χτίζουν εικόνες κι οι εικόνες χτίζουν τον κόσμο που πιστεύουμε και στον οποίο επιλέγουμε να ζήσουμε. Κάποιες λέξεις μας χαϊδεύουν και μας εκπαιδεύουν να αγαπάμε περισσότερο τον εαυτό μας και άλλες είναι χαστούκια που μας γδέρνουν την αυτοεκτίμηση και μας αφήνουν πληγές που προσπαθούμε συνεχώς να γιατρέψουμε.

kori_mou
Φωτογραφία Routine

Ο άνθρωπος λοιπόν που έλεγε όλα τα κορίτσια «κόρη μου» ήταν φροντιστηριακός δάσκαλος και είχα την τύχη να είναι δάσκαλός μου. Μας δίδαξε τη μέθοδο και την οργάνωση σε όλες τις «κόρες» και τα παλικάρια του. Γνώριζε να είναι τρυφερός και αυστηρός συγχρόνως με τις εφηβικές ψυχές. Αγαπούσε τη δουλειά του και μετέφερε το μήνυμα ότι η δουλειά και η γνώση είναι χαρά εφόσον την έχεις επιλέξει.

Το αγόρι τώρα που έλεγε όλα τα κορίτσια «ομορφιά μου» ήταν η προσωποποίηση της χαράς της ζωής. Γελαστός, χιουμορίστας, αφοσιωμένος στους φίλους  και ερωτιάρης με τα κορίτσια. Γενναιόδωρος στις τρυφερές κουβέντες, χάιδευε τα αφτιά των κοριτσιών με τα λόγια ανεξαρτήτως αν είχε σκοπό να τις αγγίξει με τα χέρια του. Και είχε επιδέξια χέρια που ήξεραν να δουλεύουν καλά το ξύλο και το πινέλο με τα χρώματα.

omorfia_mou
Φωτογραφία philos

Να, τέτοια πράγματα θυμήθηκα όταν έπεσα πάνω στην ωραία φωτογραφία του philos που γνωρίζει πώς να αιχμαλωτίζει με τον φακό του στιγμές και συναισθήματα. Και της κρέμασα σκουλαρίκια, δυο δικές μου αναμνήσεις που θέλω να φυλάξω, ακόμα και αν κάποτε η μνήμη μου πάψει να με υπηρετεί. Γιατί οι λέξεις μπορούν να χαϊδεύουν και η ζωή χρειάζεται χάδια!

Συνεχίστε την ανάγνωση

Να μου πάρω τη λύπη, να μου δώσω τη χαρά

Τις τελευταίες μέρες που μοιραζόμαστε μια δύσκολη πραγματικότητα στην Ελλάδα, υπάρχουν στιγμές που νιώθω να πνίγομαι άλλοτε από τις αντικειμενικές δυσκολίες και άλλοτε από το βάρος της υπερενημέρωσης από τα μίντια, που με χαλάει από όποιον ιδεολογικό χώρο και αν προέρχεται. Γι’ αυτό αναζητώ ιδέες και δράσεις που θα μου δώσουν δύναμη για να συνεχίσω.

Διαβάζοντας την τελευταία ανάρτηση της aspaonline βρήκα όμορφες ιδέες, χαμογέλασα αλληλέγγυα με κάποιες κοινές στρατηγικές και σκέφτηκα πόσο ωραίο θα ήταν να μοιραστούμε όλοι μας στο διαδίκτυο τα πράγματα που μας βοηθάνε να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας αλώβητη (όσο μας παίρνει), την καρδιά μας ανοιχτή και τον νου μας καθαρό αυτές τις ζόρικες ημέρες.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
http://mrg.bz/O8jOGU

Οι δικές μου άγκυρες αυτό το διάστημα είναι οι εξής:

• Συμμετείχα σε μία παράσταση με το τμήμα λατινοαμερικάνικων χορών του δήμου μας και αυτό ήταν τρία σε ένα: κίνηση-εκτόνωση, δημιουργικότητα, προσφορά θεάματος στους συμπολίτες μου. Οι εντατικές πρόβες των τελευταίων εβδομάδων έδιναν διέξοδο στον εκνευρισμό, ακόμα και στον φόβο που κάποιες στιγμές με κυρίευε. Η παράσταση είχε ελεύθερη είσοδο κα το θεατράκι το δήμου γέμισε. Υπήρχαν πολλές ομάδες με διαφορετικές χορογραφίες για όλα τα γούστα. Ο κόσμος το ευχαριστήθηκε και μας φίλεψε με ωραία χειροκροτήματα. Μην χάνετε ευκαιρίες να ασκηθείτε σωματικά με οποιοδήποτε τρόπο, βοηθάει στην ευλυγισία του σώματος και της σκέψης και είναι λυτρωτικό. Άλλωστε όλον τον Ιούλιο έχουν δωρεάν είσοδο τα γυμναστήρια και τα κολυμβητήρια του δήμου Αθηναίων (http://sports.in.gr/othersports/article/?aid=1500010822). Ελεύθερη είσοδο έχουν και πολλές από τις παραστάσεις των φεστιβάλ των δήμων.

xoros_2
http://mrg.bz/t2ujcr

• Ξεκαθάρισα –πέταξα χαρτιά περασμένων χρόνων και δεκαετιών (σημειώσεις, περιοδικά, παλιά σχολικά βιβλία του παιδιού). Χτες μία φίλη ανακοίνωσε στο Facebook ότι ξεκαθαρίζει την ντουλάπα της από όσα ρούχα της δεν της μπαίνουν πια αλλά είναι σε άριστη κατάσταση. Βρήκε άμεση ανταπόκριση από κάποιους φορείς που βοηθούν ανθρώπους που τα έχουν ανάγκη. Ακόμα και πράγματα μη υλικά όπως τα μηνύματα στο ηλεκτρονικό μας ταχυδρομείο μπορεί να πιάνουν χώρο κάπου και να μας δεσμεύουν. Όταν αφήνουμε να φύγουν υλικά αντικείμενα που μας είναι πλέον άχρηστα απαλλασσόμαστε τόσο από τον χώρο που καταλαμβάνουν στο σπίτι μας και από τον χώρο που καταλαμβάνουν στη σκέψη μας. Ελαφράδα και ελευθερία! Με λιγότερα μπαγκάζια προχωράς ευκολότερα μπροστά σε όποια καινούρια πορεία. Σημειώνω ότι η δική μου εκκαθάριση είναι ακόμα σε εξέλιξη.

• Η θέα της καλοκαιρινής θάλασσας γαληνεύει τους περισσότερους. Μη νομίζετε ότι πήγα σε κάποιο εξωτικό μέρος. Στον Πειραιά κατέβηκα, με τον ηλεκτρικό (μηδέν έξοδα μετακίνησης). Αν πάρεις και ένα τοπικό λεωφορείο, Ζέα, Μικρολίμανο, Πασαλιμάνι, Καστέλλα είναι όλα στα πόδια σου και μπορείς να ατενίσεις όσο γαλάζιο θες χωρίς να χρειαστεί να πληρώσεις ούτε ποτό ούτε εισιτήριο. Και είτε το πλοίο φεύγει είτε δεν φεύγει, η δική μας σκέψη απελευθερώνεται και τρέχει όσο μακριά θέλει και μπορεί.

prosfora
http://mrg.bz/SSYhbt

• Όταν πήγα να αγοράσω ένα κουλούρι Θεσσαλονίκης στο Μοναστηράκι (έχετε καταλάβει ότι χρησιμοποιώ συνέχεια τον ηλεκτρικό αυτές τις μέρες) ο κουλουράς μου πρόσφερε και ένα δώρο. Εγώ προσέφερα μεταφραστικές υπηρεσίες σε δύο φίλους μου. Μία φίλη βελονίστρια προσέφερε κάποιες συνεδρίες στους θεραπευόμενους. Ένας φίλος συγγραφές προσέφερε ένα απόγευμα δημιουργικής γραφής σε επίδοξους συγγραφείς. Η αλυσίδα της αλληλοϋποστήριξης χωράει άπειρους κρίκους. Όλοι σας μπορείτε να κάνετε κάτι μικρό για κάποιον άλλο, φίλο, γνωστό ή παντελώς άγνωστο (ο κουλουράς δεν με είχε ξαναδεί ποτέ στη ζωή του). Μάλιστα, αυτήν την εποχή που οι ελεύθεροι επαγγελματίες αντιλαμβανόμαστε ότι ο κόσμος δεν καίγεται να αγοράσει τα προϊόντα ούτε τις υπηρεσίες μας – εκτός κι αν είστε γιατροί ή υδραυλικοί γιατί αυτά τα περιστατικά συγκαταλέγονται στα επείγοντα – μπορούμε να εξυπηρετήσουμε κάποιον που το έχει ανάγκη: και εμείς θα νιώσουμε χρήσιμοι και εκείνος θα εισπράξει φροντίδα.

• Τα τελευταία 9 χρόνια κρατάω σε τακτική βάση το ημερολόγιο ευγνωμοσύνης μου. Είναι ένα σημειωματάριο στο οποίο (σχεδόν) κάθε μέρα καταγράφω με απλές σύντομες προτάσεις λόγους για τους οποίους νιώθω ευγνώμων τη συγκεκριμένη μέρα. Όσο πληθαίνουν οι προτάσεις εκεί μέσα, τόσο μεγαλώνει η σιγουριά μου για τη ζωή. Και τις τελείως μαύρες μέρες διαβάζω μονορούφι μία «εβδομάδα ευχαριστιών» και συνέρχομαι!

Εσείς τι κάνετε αυτές τις μέρες για να διατηρήσετε την ψυχική δύναμη και την αισιοδοξία σας. Θα μιλήσετε; Ποιος θέλει να πάρει τη σκυτάλη;

Συνεχίστε την ανάγνωση

Από τους γονείς στα παιδιά… και από τον Freud στον Freud

Η ψυχανάλυση οδεύει προς Νότο; Αυτή ήταν η πρώτη μου σκέψη όταν έμαθα ότι ο ισπανός ψυχαναλυτής παιδιών Joseph Knobel Freud, δισέγγονος του αυστριακού ιδρυτή της ψυχανάλυσης Sigmund Freud έρχεται στην Ελλάδα για να παρουσιάσει την ελληνική έκδοση του βιβλίου του Γονείς: Μια διαρκής πρόκληση από τις εκδόσεις Πατάκη, σε μετάφραση της Αγαθής Δημητρούκα.

Κάποιες σκόρπιες τοποθετήσεις του συγγραφέα για τη γονεϊκότητα που είχα διαβάσει μου κίνησαν άμεσα το ενδιαφέρον χώρια που η συγγένειά του με τον άνθρωπο μύθο μου είχε εξάψει την περιέργεια. Έτσι βρέθηκα στο φιλόξενο τραπέζι συζητήσεων του  Free thinking zone να παρακολουθώ τη συζήτηση-συνέντευξη που συντόνιζε η Πελιώ Παπαδιά, αρχισυντάκτρια του περιοδικού για γονείς www.talcmag.gr.

skateboard_challenge

Μεταξύ άλλων ο Joseph (θα τον αποκαλώ με το μικρό του, όχι λόγω οικειότητας αλλά προς αποφυγή σύγχυσης με τον διάσημο πρόγονό του) μίλησε για τα εξής:

• Οι σημερινοί γονείς έχουν δυσκολία να θέσουν όρια στα παιδιά τους και αυτό κατά τη γνώμη του οφείλεται στο ότι οι ίδιοι αισθάνονται ακόμη έφηβοι, ανέτοιμοι να αναλάβουν τις ευθύνες του γονεϊκού ρόλου. Έχοντας μεγαλώσει ως γενιά χωρίς όρια, αισθάνονται μάλιστα αποστροφή στην ιδέα ότι πρέπει να ασκήσουν γονεϊκή εξουσία από το φόβο μήπως χάσουν την αγάπη των παιδιών τους.

• Διαχωρισμός σε μητρικές και πατρικές λειτουργίες. Η μητρική λειτουργία είναι να θρέφει, να κανακεύει, να προστατεύει, η πατρική λειτουργία είναι να αποχωρίζει το μωρό από τη μητέρα (ή όποιον έχει αναλάβει τη μητρική λειτουργία) και να οδηγεί στην ανεξαρτητοποίηση. Οι λειτουργίες αυτές μπορούν να ασκούνται ανεξαρτήτως φύλου, ακόμα και να εναλλάσσονται από το ίδιο πρόσωπο (π.χ. στις μονογονεϊκές οικογένειες).

joseph_kobel_freud

• Τη σημασία της χρήσης του λόγου, των λέξεων, για να εξηγήσουμε στα παιδιά δύσκολες καταστάσεις και άβολες αλήθειες, κάτι που τόνιζε συχνά στο έργο της και η μακαρίτισσα Φρανσουάζ Ντολτό, ψυχαναλύτρια παιδιών πλάι στην οποία μαθήτευσε ο συγγραφέας. Ωστόσο, όταν ο γονιός λέει αυτές τις αλήθειες θα πρέπει πάντα να σέβεται την ηλικία του παιδιού του. Όταν οι γονείς ψεύδονται το παιδί παρουσιάζει κάποιο σωματικό ή ψυχολογικό ή ψυχοσωματικό σύμπτωμα που σχετίζεται με την απουσία της αλήθειας.

• Η έκταση που έχει πάρει σήμερα στις δυτικές κοινωνίες ο σχολικός εκφοβισμός (bullying) είναι μεγάλη. Τα παιδιά-θύτες εκφράζουν ενεργά τη βία που έχουν δεχτεί παθητικά στο οικογενειακό τους περιβάλλον ενώ τα παιδιά-θύματα είναι τα παιδιά-χαλάκια των οποίων οι γονείς έχουν υποσκάψει την αυτοεκτίμηση με τη συμπεριφορά τους (συνειδητά ή ασυνείδητα, δεν έχει σημασία).

• Γιατί θέλουμε να κάνουμε παιδιά; Από μια θέση αγάπης ή επειδή «χτυπάει» το βιολογικό μας ρολόι και μας λέει ότι πρέπει, πριν είναι πολύ αργά; Οι υποψήφιοι γονείς πριν υιοθετήσουν παιδιά στην Ισπανία περνάνε λέει από ψυχολογικά τεστ (και σε πλείστες άλλες χώρες). Ίσως και κάποιοι «φυσικοί» γονείς χρειάζονται αυτά τα τεστ πριν τη μεγάλη απόφαση.

• Η βαρεμάρα των παιδιών μας έχει μεγάλη αξία για την ενεργοποίηση της δημιουργικότητάς τους. Οι σημερινοί γονείς όμως, επειδή οι ίδιοι κατά πλειοψηφία πλήττουν στην εργασία τους, φοβούνται πως αν αφήσουν τα παιδιά τους να πλήξουν θα μείνουν άδεια, κενά όπως και οι ίδιοι.

Ο λόγος του Joseph ήταν αβίαστος, είχε σαφήνεια, εγκαρδιότητα προς τον γονέα όμως ο άνθρωπος δεν μασούσε τα λόγια του. Παρόλο που υπήρχαν και σημεία στα οποία διαφωνούσα μαζί του, όπως για παράδειγμα στο θέμα του ποιοτικού έναντι ποσοτικού χρόνου που ξοδεύουμε με τα παιδιά μας, βρήκα πως οι κουβέντες του ήταν τροφή για σκέψη. Έτσι, το ίδιο βράδυ βούτηξα ευθύς-αμέσως στο βιβλίο του. Ως διαζευγμένη μητέρα, ενέδωσα στον πειρασμό να «πηδήξω» σελίδες για να φτάσω στο κεφάλαιο που αναφέρεται στη μονογονεϊκή οικογένεια. Εκεί αναφέρεται στη σημασία της ύπαρξης ενός τρίτου στη σχέση μητέρας-παιδιού ή πατέρα-παιδιού. Με ξάφνιασε ευχάριστα η άποψη ότι αυτός ο τρίτος δεν χρειάζεται να είναι απαραίτητα πρόσωπο-σύντροφος αλλά μπορεί επίσης να είναι η δουλειά του γονιού ή ένα πάθος π.χ. για τον χορό ή για τα ταξίδια. Κάτι που να κάνει το παιδί να καταλάβει ότι η μαμά ή ο μπαμπάς έχει μια ζωή πέρα από εκείνο.

Μια ωραία παρουσίαση λοιπόν και ένα χρήσιμο βιβλίο από ένα συγγραφέα που με κέρδισε λέγοντας  I am not sure I have the truth. I only have ideas (Δεν είναι σίγουρος ότι κατέχω την αλήθεια. Απλώς έχω ιδέες).

Συνεχίστε την ανάγνωση

Το κίτρινο

Έξω έριχνε χαλάζι. Το άκουγε πώς έσκαγε πάνω στο τζάμι από το χωρίς στόρια παράθυρο του διπλανού δωματίου. Δεν ήταν ασυνήθιστο να ρίχνει και κανένα χαλάζι την άνοιξη. Μόνο να μην της ξυπνούσε το μωρό.

Ευτυχώς το τραπέζι του σαλονιού ήταν αρκετά μεγάλο για να χωρέσει την καλαθούνα με τους κίτρινους φραμπαλάδες και τα γαλάζια ανθάκια. Πλησίασε το κεφάλι της χαμηλά να αφουγκραστεί την ανάσα του μικρού και να γεμίσουν τα μάτια της μωρουδίσιες καμπύλες και μακριά ματοτσίνορα. Δεν τολμούσε να τον χαϊδέψει μην τυχόν και ξυπνήσει. Μόνο έβαλε το χέρι της δίπλα στο μικρό κορμάκι να νιώσει τη ζεστασιά του. Το καλάθι ήταν το πιο χρήσιμο δώρο που της είχαν κάνει για τη γέννηση του γιού της.

mother_loves_baby

Καλά το λένε μοΐς οι Γάλλοι. Σκέφτηκε τον μικρό Μωϋσή αμέριμνο μέσα στο καλάθι του να πλέει μοναχός του στα νερά του Νείλου και τα φοινικόδεντρα να ρίχνουν τη σκιά τους αριστερά δεξιά από το ποτάμι. Μέχρι που το μωρό-Μωϋσής αρχίζει να κλαίει και μια γυναίκα που τον ακούει πλησιάζει, μπαίνει στο νερό ίσαμε τι γόνατο και αρπάζει το καλάθι από τη ροή του ποταμού. Έτσι τους είπε την ιστορία η δασκάλα στο δημοτικό. Της άρεσαν πολύ οι ιστορίες της Παλαιάς Διαθήκης.

Το κλάμα του δικού της μικρού Μωϋσή την έβγαλε από την ονειροπόληση. Να πάρει η ευχή, πάλει δεν είχε καταφέρει να ετοιμάσει το γάλα του μωρού στην ώρα του. Τουλάχιστον είχε έτοιμο ζεστό νερό και δεν θα αργούσε. Χάιδεψε την κοιλίτσα του γιου της, του ψιθύρισε μερικά ακατάληπτα τρυφερά λόγια και κίνησε για την κουζίνα με όσο γρήγορα βήματα της επέτρεπε το πολύτιμο βάρος της καλαθούνας στο δεξί χέρι.

Το κλάμα του παιδιού της τρυπούσε τα αφτιά. Χρειαζόταν και τα δυο της χέρια για να ετοιμάσει το μπιμπερό κι έτσι δεν υπήρχε περίπτωση να τον πάρει αγκαλιά. Οι πεινασμένες τσιρίδες θα διαρκούσαν μόνο δύο λεπτά, μέχρι να μετρήσει τις μεζούρες από το αναθεματισμένο γάλα σκόνη, να σερβίρει το νερό και να ανακατέψει. Δυο λεπτά που αρκούσαν για να νιώσει άχρηστη και ένοχη. Όπως δηλαδή είχε νιώσει για πρώτη φορά στο μαιευτήριο όταν είδε πως το γάλα δεν έρεε άφθονο απ΄ τα στήθη της όπως στη λεχώνα του διπλανού κρεβατιού παρά στάλαζε λίγο-λίγο σαν σε χαλασμένη βρύση. Κα το μωρό της για κάποιον άγνωστο και ανεξήγητο λόγο είχε μια δυσκολία, μια άρνηση να τη βυζάξει. Κάθε φορά που ξεκινούσε την προσπάθεια μετά από λίγο έσπρωχνε μακριά τη θηλή και έκλαιγε. Μάλλον εκείνη η παιδίατρος με το υπεροπτικό βλέμμα και το άψογο μανικιούρ είχε κάνει τη ζημιά που έβαζε τις νοσοκόμες να ταΐζουν κρυφά τον μικρό της με μπουκάλι. Έκλαψε πολύ στην αρχή μα πέσανε όλοι επάνω της να τη φάνε, σύζυγος, παιδίατρος, πεθερικά. Το παιδί έχανε συνέχεια βάρος της λέγανε. Φοβήθηκε και είπε ναι στο ξένο γάλα. Αυτή που ονειρευόταν να θρέψει μόνη της το μωρό της για ένα χρόνο. Όνειρα θερινής νυχτός… Ή απλώς δεν είχε τσαγανό όπως δήλωσε φαρμακερά η μεσόκοπη γειτόνισσα που ήρθε τάχαμου να ζητήσει ένα φλιτζάνι ζάχαρη τις προάλλες. Μα δεν είχε κανένα θηλυκό κοντά της να της δείξει πως γίνεται. Η μάνα της είχε πεθάνει πριν δυο χρόνια, η μοναδική της θεία ήταν εγκατεστημένη στην Αλεξανδρούπολη, και από την κοριτσοπαρέα, όλες τους ήταν ελεύθερες και άτεκνες. Η τελευταία φορά που είδε γυναίκα να βυζαίνει ήταν πριν είκοσι χρόνια. Όταν ήταν μικρό κορίτσι.

Σήκωσε τον μικρό από την καλαθούνα, τον απίθωσε στον ώμο της και το κλάμα σταμάτησε. Με το ένα της χέρι πήρα το έτοιμο μπουκάλι και πήγε στην αγαπημένη της θέση, στη γωνιά του καναπέ που έβλεπε ουρανό. Βόλεψε την πλάτη της σε δυο ριγέ πατικωμένα μαξιλάρια, ξεκούμπωσε μπροστά την μπλούζα της και ακούμπησε με προσοχή το κεφαλάκι του γιου της στο στήθος της, στο γυμνό της δέρμα. Του έδωσε το λαστιχένιο ρωγοβύζι στο στόμα και αυτός το άρπαξε με λαχτάρα. Έχωσε τη μύτη της στο βρεφικό χνούδι του κεφαλιού και αναστέναξε με ικανοποίηση. Η μυρωδιά που αναβλύζει από τα κεφαλάκια των μωρών είναι η μεγαλύτερη ντόπα της φύσης, ισχυρότερη ακόμα και από τις φερομόνες που κάνουν τα αρσενικά και τα θηλυκά να καβαλιούνται μεταξύ τους. Αφέθηκε να νανουριστεί από τα ρυθμικά πλαταγίσματα της γλώσσας του μωρού που καταβρόχθιζε ηδονικά το ζεστό υγρό. Το χαλάζι είχε πια σταματήσει.

Μικρή ιστορία που γράφτηκε στα πλαίσια άσκησης γραφής με θέμα τις λέξεις «κίτρινο, στήθος, χαλάζι», στο εργαστήριο δημιουργικής γραφής του Βαγγέλη Προβιά.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Στο Ρομάντσο υπάρχουνε παιδιά

Τα Σάββατα στον πλανήτη των γονιών είναι αφιερωμένα στα αθλητικά των παιδιών, τα παιδικά πάρτι και τη γονεϊκή επιμόρφωση. Η εκδήλωση λεγόταν De-educate / Re-educate. Δηλαδή να απεκδυθούμε την παλιοκαιρισμένη, κουρασμένη  εκπαίδευσή μας γονείς, εκπαιδευτικοί και παιδιά και να ντυθούμε μια καινούρια, φρέσκια εκπαίδευση που εστιάζει περισσότερο στα συναισθήματα του μικρού ανθρώπου, αγκαλιάζει την τεχνολογία και δεν φοβάται την αποτυχία.

romantso_1

Μιλάω για τη δημόσια συζήτηση για την αλλαγή στην εκπαίδευση που έγινε το Σάββατο 18 Απριλίου στο Ρομάντσο (το πρώην κτίριο γραφείων του παλαιού ομώνυμου περιοδικού) κάτω από τις φτερούγες του Dorothy Snot, ενός μικρού ελληνικού σχολείου για παιδιά 1-6 ετών που υποστηρίζει τη βιωματική μάθηση μέσα από το παιχνίδι (play-based learning). Ήταν εκεί όλα τα καλά κακά παιδιά που έχουν φέρει τα πάνω-κάτω στον χώρο της σύγχρονης εκπαίδευσης: Ο Tom Hobson γνωστός ως Teacher Tom που είναι ο κύριος δάσκαλος στο Woodland Park, μια συνεργατική μονάδα προσχολικής εκπαίδευσης στο Σιάτλ των ΗΠΑ που διοικείται από γονείς με τη φιλοσοφία του play-based learning, ο δάσκαλος Άγγελος Πατσιάς που παρακάμπτοντας τους σκοπέλους της ελληνικής γραφειοκρατίας ανέτρεψε την παραδοσιακή διδασκαλία και μεταμόρφωσε ένα μικρό τετραθέσιο δημοτικό σχολείο στο ονειρεμένο Σχολείο της Φύσης και των Χρωμάτων στον ορεινό Φουρφουρά του Ρεθύμνου και ο φιλόλογος Σπύρος Κασιμάτης που έχει θητεύσει στην ελληνική εκπαίδευση πάνω από 30 χρόνια και προτιμά να διδάσκει με το δικό του τρόπο λογοτεχνία σε εφήβους. Συντόνιζε ο Γιάννης Γιαννούδης, ιδρυτής και διευθυντής του Dorothy Snot.

romantso_2

Μας είπαν πολλά και άφησαν κι εμάς να τους πούμε ακόμα περισσότερα ρωτώντας τους ό,τι μας βασάνιζε περισσότερο σε σχέση με τα σχολεία και την εκπαίδευση των παιδιών μας. Μου έμεινε η αθρόα συμμετοχή του κόσμου (η εκδήλωση ήταν δωρεάν, με ηλεκτρονική κράτηση θέσης από διμήνου), ο ενθουσιασμός των παρευρισκόμενων, ομιλητών και κοινού και σημείωσα τα προσωπικά μου highlights:

•Η εκπαίδευση όπως και η διατροφή βασίζονται κατά μεγάλο μέρος στη συνήθεια. Ένας σοβαρός λόγος που τα σχολειά μας είναι όπως είναι βρίσκεται στο ότι έχουμε συνηθίσει αυτήν την κατάσταση και δεν μας περνάει από το μυαλό να ξεβολευτούμε και να δραστηριοποιηθούμε για μικρές ή μεγαλύτερες αλλαγές.

romantso_3

• Το εκπαιδευτικό σύστημα έχει ρωγμές. Μπορούμε να το εκμεταλλευτούμε και να διδάξουμε μέσα στις ρωγμές. Δηλαδή, όσο άκαμπτο και αν είναι ένα σύστημα δεν μπορεί, έχει ανοιχτές χαραμάδες μέσα στις οποίες μπορεί να διεισδύσει ένας τολμηρός και εμπνευσμένος εκπαιδευτικός και να τις γεμίσει με βιωματικές δράσεις, σεβασμό, ενσυναίσθηση τιμώντας τα ατομικά χαρίσματα των παιδιών και τη δημιουργικότητά τους.

• Τα παιδιά χρειάζονται το φυσικό τους περιβάλλον. Σήμερα εκπαιδεύονται αποκομμένα, μέσα σε σχολεία-κλουβιά όπως τα ζώα του ζωολογικού κήπου. Βγάλτε τα παιδιά έξω στη φύση, στον ανοιχτό χώρο σε κάθε ευκαιρία. Και αν το σχολείο βρίσκεται στο κέντρο της πόλης βγάλτε τα στη γειτονιά να δουν το τσιμέντο, τα αυτοκίνητα που τρέχουν, την κίνηση και τις κοινωνικές ασχήμιες του άστεως. Κι αυτό μάθημα είναι.

romantso_4

• Γιατί εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας; Όχι μόνο για να βρουν αργότερα ένα επάγγελμα, μια δουλειά να ακολουθήσουν για να βιοπορίζονται αλλά (κυρίως) για να μάθουν να συνεισφέρουν το κατιτίς τους ως υπεύθυνοι άνθρωποι στην οικογένεια (αυτή που τους μεγαλώνει και αυτήν που θα φτιάξουν πιθανώς στο μέλλον), στη γειτονιά, στη χώρα τους. Κι επίσης για να μάθουν να υπερασπίζουν τις ιδέες, τις αξίες και τα πιστεύω τους κόντρα στο ρεύμα, τη μόδα, τις προκαταλήψεις, ακόμα κι αν όλοι γύρω τους διαφωνούν.

• Η περίφημη κριτική ικανότητα δεν διδάσκεται. Υπάρχει ήδη μέσα μας, είναι μέρος του συναισθηματικά ισορροπημένου ατόμου. Δουλειά του δασκάλου είναι να σκαλίσει, όπως ο γλύπτης με το καλέμι για να αποκαλύψει τη μορφή της κριτικής σκέψης όπως αυτή διαμορφώνεται μέσα στα παιδικά και εφηβικά μυαλά.

• Ο φόβος είναι ένα φυσικό ανθρώπινο συναίσθημα. Είναι η φυσιολογική αντίδραση του ανθρώπου μπροστά στον κίνδυνο. Δεν θέλουμε να μη φοβούνται τα παιδιά μας. Θέλουμε να τα μάθουμε να διαχειρίζονται το φόβο, να τον διοχετεύουν στη δημιουργία. Έτσι ο φόβος εξανθρωπίζεται και αντέχουν να ζουν μαζί του.

romantso_5

• Αν θέλουμε να αλλάξουμε την παιδεία χρειάζεται πρώτα να αλλάξουμε τη στάση μας απέναντι στη γονεϊκότητα, πρέπει να γίνουμε διαφορετικοί γονείς. Πρέπει λοιπόν πρώτα εμείς οι μεγάλοι να «ενηλικιωθούμε» και να αφήσουμε πίσω μας παγιωμένες ιδέες, προκαταλήψεις, καχυποψία απέναντι στο καινούριο και το διαφορετικό, που μας κρατούν δεμένους σε ένα στείρο εκπαιδευτικό παρελθόν. Βοηθάει πολύ να μαζευόμαστε όσοι έχουμε τα ίδια μυαλά δημιουργώντας μικρές κοινότητες, κοιτίδες σκέψης και δράσης. Αυτό κάναμε άλλωστε το Σάββατο στο χώρο του Ρομάντσου.

• Όπως είπε ένας μικρός μαθητής του Teacher Tom «Παιχνίδι είναι αυτό που κάνω όταν οι άλλοι σταματούν να μου λένε τι πρέπει να κάνω».

Κι επειδή εγώ μπορεί να ήμουν εκεί αλλά εσείς δεν είναι απαραίτητο να με πιστέψετε, εδώ θα βρείτε βίντεο από την εκδήλωση.

Φωτογραφίες από τον Χρήστο Λουφόπουλο https://www.flickr.com/photos/ophilos.

Συνεχίστε την ανάγνωση