Χτες κάποιος που αγαπώ μου έκανε δώρο ένα κομμάτι “πραγματικό φθινόπωρο”. Ένα μεγάλο κόκκινο φύλλο από κάποια αλέα της βόρειας Ευρώπης ταξίδεψε μέσα σε μία βαλίτσα και ήρθε να με βρει. ‘Ηταν ακόμα λιγάκι νωπό, διατηρούσε τους χυμούς του κι έτσι δεν τσάκισε, δεν έσπασε στο μεγάλο του ταξίδι. Το έπιασα στα χέρια μου και το χάιδεψα σα μωράκι που μόλις επέστρεψε φρέσκο από τον ύπνο. Από τότε που ήρθε, άρχισα κι εγώ να προσέχω τα φύλλα των κισσών στη μεσογειακή μας πόλη που άρχισαν δειλά-δειλά να κοκκινίζουν και να χρυσίζουν. Όμως αυτό το κόκκινο φύλλο μου ψιθύρισε μυστικά από αλλοτινά φθινόπωρα. Αυτό το κόκκινο φύλλο ήταν έκπληξη και έκρηξη χαράς.
Μια φορά κι έναν καιρό, όταν ο γιος μου ήταν τριών είχαμε εκδράμει στης γειτονιάς το κοντινό παρκάκι για την καθιερωμένη μας βόλτα. Το παιδί μου δεν είχε ακόμη εμπεδώσει τον μηχανισμό “κουνάω τα πόδια μου μπρος-πίσω και κάνω την κούνια να πάει ψηλά”. Έτσι στεκόμουν πίσω του όπως κάνουν οι μανάδες χιλιάδες χρόνια τώρα πίσω από κάθε λογής αιώρες και τον έσπρωχνα μαλακά με τις παλάμες για να φεύγει μπροστά. Ο διπλανός …συνάδελφος όμως ήταν μεγαλύτερος (τον έκοβα για πέντε-έξι χρονών) και κουνιόταν μόνος του, και φυσικά ψηλότερα. Κάποια στιγμή λοιπόν ο πεντάχρονος νεαρός με κοίταξε βλοσυρά και μετά γύρισε στον γιο μου και του δήλωσε: Δεν πας ψηλά. Να πεις στην αδελφή σου να σε σπρώχνει πιο δυνατά.
Για να ακούν οι μικροί και να μαθαίνουν οι μεγαλύτεροι άντρες. Με αγάπη από την προσωπική μου γυάλα των αναμνήσεων.
Χτες το απόγευμα βγήκα στο δρόμο για ένα τρεξιματάκι. Σε αυτό το σημείο όσοι γνωρίζουν τις συνήθειές μου φαντάζομαι ότι αυτομάτως μειδιούν ή απλώς ξεκαρδίζονται.
Ναι λοιπόν, εδώ και ένα μήνα περίπου κάνω ένα καθημερινό oλιγόλεπτo τρέξιμο, γύρω στα 800 μέτρα. Τρίχες θα μου πείτε. Όμως αυτές οι τρίχες αθροιζόμενες για 40μέρες έχουν φέρει μερικές μικρές αλλαγές με πιο σημαντική την αλλαγή στην αναπνοή μου. Αναπνέω πιο βαθιά και λαχανιάζω πλέον αισθητά πιο δύσκολα. Τρέχω αμέσως μετά το πρωινό μου τσάι οπότε είναι η πρώτη δραστηριότητα της ημέρας.
Χτες Κυριακή, τεμπέλιασα και το παρέλειψα (το τρέξιμο, όχι το τσάι). Όμως το απόγευμα όταν ο ήλιος είχε πια κατέβει αισθητά και το φως ήταν γλυκύτατο, καθαρά φθινοπωρινό, έδεσα τα κορδόνια μου και βγήκα έξω να επανορθώσω. Ευτυχώς δηλαδή γιατί αλλιώς θα έχανα ΤΟ συναπάντημα. Το συναπάντημα με ένα κομμάτι ροζ ηλιοβασιλέματος που είχε πέσει ουρανοκατέβατο και γυάλιζε αναιδώς πάνω στην άσφαλτο. Το τελευταίο δώρο της ημέρας από τον ήλιο.
Να τέτοια τυχερά έχουν οι συστηματικοί δρομείς, σοβαροί και μη. Μια φέτα ηλιοβασίλεμα εδώ, μια γάτα που κάνει νάζια λίγο παραπέρα, ένας ευγενής οδηγός που σου δίνει με χαμόγελο προτεραιότητα (σε σένα τον πεζό) και βγαίνει καλύτερα η εβδομάδα. Δεν έχω διάθεση ωραιοποίησης. Όταν γυρίζεις σπίτι μπορεί να σε περιμένουν στοίβες άπλυτα ρούχα, ένα μισοτελειωμένο πρότζεκτ-σπαζοκεφαλιά για τη δουλειά που πρέπει να παραδοθεί εντός 24ωρου, ένας ηλικιωμένος γονιός με άνοια, τα πάντα όλα. Όμως εκεί έξω παίρνεις κάτι πολύτιμο. Και δεν είναι απαραίτητο να τρέχεις. Μπορείς απλώς να περπατάς, να συνοδεύεις το σκύλο σου ή το παιδί σου στην καθημερινή του ρουτίνα. Η ζωή είναι εκεί έξω, στο δρόμο. Εκεί φυσάει ιδέες, καπνό, έρωτα.
Υ.Γ. Αυτή η ανάρτηση γράφτηκε την προηγούμενη Κυριακή αλλά λόγω ξαφνικής ασθένειας όλης της οικογένειας έμενε στο… μούσκιο.
Ο Μανώλης Βορρίσης είναι κτηνίατρος που ζει στη Σύρο και έχει βαλθεί εκτός ωραρίου εργασίας να ομορφύνει τη ζωή των γατών και των ανθρώπων του νησιού. Ο Κήπος της Γάτας στην Ερμούπολη της Σύρου προσφέρει καθαρό φαγητό (ξηρά τροφή), νερό, στέγαστρα και σύντομα καλαίσθητα σπιτάκια για το χειμώνα και έχει ήδη αρχίσει να γίνεται σημείο αναφοράς για τους ντόπιους και αξιοθέατο για τους επισκέπτες της Ερμούπολης που σταματούν εκεί για να να χαϊδέψουν και να φωτογραφήσουν τις υγιείς, φιλικές και καλοταϊσμένες γάτες. Με σύνθημα ‘υιοθετήστε όπου κι αν είστε’ και με όπλο τη στείρωση, μέχρι να ελεγχθούν αποτελεσματικά οι πληθυσμοί ο ΜΒ εξυγιαίνει τον γατοπληθυσμό της Σύρου και αναζητά συνεχώς ζεστά σπιτικά ανά την Ελλάδα πρόθυμα να φιλοξενήσουν τα γατιά που διασώζει κυριολεκτικά από το δρόμο και τους κάδους απορριμμάτων.
Παρακολουθώ με ενθουσιασμό τη δουλειά του ΜΒ πολύ καιρό τώρα μέσα από το Facebook και τη σελίδα SyrosCats – Συριανές Γάτες που ο ίδιος έχει δημιουργήσει. Εκεί μπορείς να ενημερωθείς για τις προόδους των εργασιών στον Κήπο της Γάτας και στο Cat Café, για προσκλήσεις για υιοθεσίες γατών όπου η καθεμιά τους παρουσιάζεται με τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, χαρίσματα ή αναπηρίες, και να διαβάσεις λίγα και ζουμερά νέα έμπρακτης γατοφιλίας από διάφορες γωνιές της Γης.
Κι επειδή ο ΜΒ μου φάνηκε πολύ επικοινωνιακός τύπος από το …αποτύπωμά του στη σελίδα SyrosCats – Συριανές Γάτες στο FB του ζήτησα να κάνουμε μια κουβέντα όπου θα μου αποκάλυπτε περισσότερα για τις δράσεις του. Τον ρώτησα όσο περισσότερα μπορούσα – όσα μπορούν να χωρέσουν σε μια τηλεφωνική συνέντευξη και… ιδού:
Για τη Σύρο
Δεν είμαι συριανός. Είμαι από την Αθήνα και έφτασα στη Σύρο «ουρανοκατέβατος» από το Λονδίνο όταν ο συνάδελφος μου Γιώργος Μαραγκός μου πρόσφερε συνεργασία στο κτηνιατρείο του στη Σύρο πριν από 6 περίπου χρόνια. Τον εκτιμούσα ως άνθρωπο και ως γιατρό και ήταν σημαντικό αυτό. Δεν είχα τότε καμία δέσμευση ούτε προσωπική ούτε οικογενειακή κι έτσι πήρα εύκολα την απόφαση. Τώρα έχω δεσμεύσεις οικογενειακές , επαγγελματικές και γατικές.
Για τις γάτες – γιατί αυτές ειδικά
Δεν πρόκειται για κάποια προσωπική αδυναμία. Είναι μια γενικότερη φιλοσοφία απέναντι στα ζώα είτε είναι άγρια είτε όχι. Στις μικρές και μεγάλες πόλεις έρχεσαι σε άμεση επαφή με τα κατοικίδια και τα αδέσποτα. Με τις γάτες ήρθα πολύ κοντά και λόγω ομορφιάς τους και λόγω της αδιαφορίας με την οποία τις αντιμετωπίζει ο κόσμος. Δεδομένου ότι πριν έρθω στη Σύρο δούλευα σε αποστειρωμένα περιβάλλοντα κλινικών τόσο στην Αθήνα όσο και στο Λονδίνο, όταν ήρθα στο νησί δεν ήξερα το μέγεθος της κατάστασης που θα αντιμετώπιζα στο δρόμο. Έχω ένα φάκελο στον υπολογιστή μου που και ο πιο αδιάφορος στην γάτα να τον δει, θα λυγίσει. Έχω δει πολλά, πολύ πόνο. Υπάρχουν παγιωμένες αντιλήψεις για τη γάτα (πάει στα σκουπίδια, κουβαλάει αρρώστιες, σιχαμένη), υπάρχουν κολλήματα, αγκυλώσεις, «ξερόλες», ένας φαύλος κύκλος. Που γιγαντώνεται αν δεν τον αντιμετωπίσεις . Υπάρχει και κόσμος που απλώς έχει μάθει λάθος και όταν βλέπει μια οργανωμένη προσπάθεια προς το καλύτερο λέει, για στάσου να ακούσω και να μάθω. Για παράδειγμα οι διαφημιστές που έβαλαν πρόσφατα τη γάτα στις στάσεις του μετρό του Λονδίνου το έκαναν γιατί θεώρησαν αυτονόητο ότι ο κόσμος αγαπάει τις γάτες και θέλει να τις βλέπει και έτσι θα τραβούσαν την προσοχή του. Το βλέπει αυτό ο άλλος και αναρωτιέται «εγώ γιατί της λέω ξου, σιχαμένη»;
Για το πώς ξεκίνησε αυτή η δράση και το πού πηγαίνει
Είναι μια προσπάθεια που έχει ξεκινήσει κάμποσο καιρό σε ήπια μορφή και σιγά-σιγά ανεβαίνει σκαλοπάτια και μεγαλώνει. Είναι μια συνολική προσπάθεια που χρειάζεται δυνάμεις, μυαλά, και σε βάθος χρόνου και κάποια χρήματα. Πάνω από όλα χρειάζεται ανθρώπους που να φέρνουν ιδέες γιατί κάποια πράγματα δεν απαιτούν πολλά χρήματα. Δεν σκοπεύω όμως να φτιάξω μια ομάδα που θα τρέχει παντού να «ξελασπώσει». Πολλοί εκμεταλλεύονται την παρουσία του φιλόζωου ή του κτηνίατρου στη γειτονιά και του φορτώνουν τις δικές τους ευθύνες. Θέλω να καταφέρουμε να εκπαιδεύσουμε τον κόσμο, να τον κάνουμε υπεύθυνο για τη γάτα που σουλατσάρει στην αυλή του. Έτσι θα κάνουμε τη διαφορά. Όταν γίνουμε υπεύθυνοι απέναντι σε αυτά τα οποία αναλαμβάνουμε είτε είναι ένα λουλούδι που πρέπει να το ποτίζουμε είτε ένα παιδί που πρέπει να το μεγαλώσουμε είτε είναι μια γάτα που πρέπει να τη φροντίζουμε στην αυλή μας, στο σπίτι μας ή στο κρεβάτι μας – δικαίωμά μας να την έχουμε όπου θέλουμε. Η ίδρυση μη κερδοσκοπικής εταιρείας που θα τρέχει για τις άστεγες γάτες είναι προ των πυλών. Στόχος της το σήμερα , το αύριο, το μεθαύριο. Οι διασώσεις , στειρώσεις , υιοθεσίες, και οι Κήποι των Γατών που είναι το σήμερα. Το κέντρο γάτας του Αιγαίου που είναι το αύριο. Η δουλειά με τα παιδιά που είναι το μεθαύριο. Είναι δύσκολο, όχι όμως αδύνατο.
Για τις στειρώσεις των γατών
Μια μερίδα κόσμου πιστεύει ότι η στείρωση της γάτας και των άλλων κατοικίδιων είναι κακό πράγμα, επειδή είναι ενάντιο στη φύση. Όμως αυτό είναι μια άποψη που αλλάζει καθώς ο κόσμος βλέπει την αναγκαιότητά της. Ναι, η στειρωμένη γάτα δεν θα γίνει ποτέ μάνα. Στην ανθρώπινη κοινωνία γίνονται όλες οι γυναίκες μάνες; Και δεν υπάρχουν άξιες γυναίκες χωρίς παιδιά; Δεν μπορώ να πω ότι η στείρωση είναι κακή ή καλή 100%. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι η στείρωση κάνει καλό στη συνολική υγεία της γάτας που ζει πιο χαλαρή και περισσότερα χρόνια στο δρόμο και κάνει επίσης καλό στη συνολική υγεία του πληθυσμού. Η γάτα είναι πάρα πολύ ικανή στο να αναπαράγεται και από εκεί ξεκινά ο υπερπληθυσμός της. Μια γάτα γεννάει περίπου 8 μικρά το χρόνο πολλά από τα οποία πεθαίνουν μέσα σε λίγες εβδομάδες ή μήνες. Δεν έχει πολλή ζωή στο δρόμο η μη στειρωμένη γάτα.
Όταν εργαζόμουν στο εξωτερικό, ο κόσμος ήταν συνειδητοποιημένος στο θέμα της στείρωσης και μου έφερνε το ζώο του για στείρωση χωρίς να χρειαστεί να του κάνω «πλύση εγκεφάλου». Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι άλλοι πριν από μένα είχαν προσπαθήσει πολλοί για πολλά χρόνια να περάσουν αυτό το μήνυμα στην κοινωνία. Αυτό προσπαθούμε να κάνουμε εδώ στην Ελλάδα πολλοί κτηνίατροι και ζωοφιλικές οργανώσεις. Αγωνιζόμαστε να αλλάξουμε τα πράγματα γιατί δεν τα βρήκαμε έτοιμα και πρέπει να τα δημιουργήσουμε. Επειδή μας νοιάζει. Από εκεί και πέρα όταν αρχίσουμε και έχουμε έλλειψη σε ζώα ας αρχίσουμε να μιλάμε και πάλι για γέννες. Έχουμε όμως ακόμα δρόμο να διανύσουμε και μέρος της κοινωνικής ευθύνης των κτηνιάτρων πιστεύω είναι να ενημερώνουν και να πιέσουν την τιμή της στείρωσης όσο γίνεται. Όσο τους επιτρέπει ο συνδυασμός επαγγελματικής και κοινωνικής συνείδησης. Ο κόσμος, όπως όλοι είμαστε πολύ πιεσμένοι οικονομικά . Πρέπει οι κτηνίατροι να βοηθήσουν όσο γίνεται στη στείρωση. Ο κόσμος δεν μπορεί να καλύψει τα βασικά και η στείρωση του κατοικίδιου του γίνεται έτσι χαμηλή προτεραιότητα. Ασφαλώς και πρέπει να το σκέφτονται το κόστος πριν το αποκτήσουν, αλλά αν ήδη έχουν το ζωντανό; Και αν έχουν δύο – τρία κατοικίδια; Αν έχουν 15 γάτες !!! Στις υπόλοιπες χρεώσεις ας κάνουν ότι θέλουν. Δικαίωμα τους και είναι ελεύθερο επάγγελμα.
Για τον Κήπο της γάτας και τις άλλες δράσεις στη Σύρο
Έχουμε φτιάξει δύο Κήπους Γάτας και ένα Γατο καφέ (γκουγκλάρετε τα Cat Café). Τον Κήπο στο πάρκο της Αστυνομίας τον έχουν αναλάβει εξ ολοκλήρου υπεύθυνοι εθελοντές που ήταν εκεί για χρόνια πριν από εμένα και δεν ασχολούμαι πολύ. Προσφέρω περισσότερο στον Κήπο της Γάτας στην ίδια συνοικία αλλά στην παραλία Αστέρια. Ξεκίνησε ως βοήθεια προς τις γάτες και τον γέροντα που τις φρόντιζε μέσα σ’ άθλιες συνθήκες. Τώρα τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα και θα βελτιωθούν και άλλο. Άλλωστε οι Κήποι μετράνε μόλις μερικούς μήνες και πειραματιζόμαστε κι εμείς. Από εκεί πέρναγε ο κόσμος με αποστροφή. Τώρα σταματάει και φωτογραφίζεται. Αυτό είναι πολύ όμορφο. Γιατί μόνο στο Βερολίνο, τη Μαδρίτη, τη Βαρκελώνη να βλέπουμε τέτοιες αναβαθμίσεις; Γιατί όχι και στη Σύρο; Υπάρχει επίσης και το Cat Café στην ίδια γειτονιά. Είναι ένα καφέ αποκλειστικά για γάτες. Οι άνθρωποι επιτρέπεται μόνο να …σερβίρουνε. Εμείς σερβίρουμε και καθαρίζουμε και οι γάτες τρώνε, πίνουν και απολαμβάνουν. Εμείς τις πληρώνουμε βέβαια! (γέλια)
To επόμενο βήμα είναι η τοποθέτηση ταϊστρών που συμβαίνει αυτό τον καιρό ώστε να οργανωθεί το τάισμα και να σταματήσει η επιπολαιότητα του ταΐσματος στο πεζούλι με αποφάγια που το μόνο που κάνει είναι να δυσφημεί το ζώο και να το στοχοποιεί άθελά του. Πρέπει να το ‘τραβήξουμε’ από τους κάδους σκουπιδιών.
Ταυτόχρονα δουλεύουμε με στειρώσεις σε αποικίες, με την προϋπόθεση ότι υπάρχουν άνθρωποι στην περιοχή που ενδιαφέρονται για το καλό των γατών. Αυτοί είναι οι catwatcher και να αναφέρουν από τις αποικίες προβλήματα υγείας, εγκυμοσύνες, γεννήσεις, άρρωστα γατιά. Είναι σημαντικό να συνδράμει ο κόσμος και το κάνει. Έτσι θα γίνει ευκολότερα. Και σίγουρα σε κάθε περιοχή υπάρχουν τέτοιοι. Κάποιοι έρχονται μόνοι τους και κάποιους θα τους ‘ξετρυπώσουμε’ (γέλια)
Προσπαθούμε γενικά για συνολικές λύσεις και όχι μόνο στείρωση. Υπάρχουν πολλές ιδέες και θέλει προσπάθεια να τις ιεραρχήσεις όντας ταυτόχρονα επαγγελματίας, σύζυγος και πατέρας. Θα προκύψουν πιστεύω πολύ όμορφα πράματα στο μέλλον.
Για μελλοντικές γατο-δράσεις στην Τήνο (το δικό μου νησί γιατρέ)
Η Τήνος είναι πρώτη στις προτεραιότητές μου, διότι εκτός από το ότι δραστηριοποιούμαι εκεί επαγγελματικά την επισκέπτομαι συχνά για να δω καλούς φίλους. Σε ένα πολύ όμορφο μέρος, τον όρμο Υστερνίων, το χειμώνα ζει μόνο ένας άνθρωπος, ο Μάρκος, μαζί με ένα σκύλο και καμιά 30ριά γάτες. Εκεί λοιπόν οραματίζομαι να φτιάξω ένα ακόμα Cat Café. Μια κοπέλα μου έστειλε το καλοκαίρι 3 γάτες για στείρωση. Όπου βλέπω ότι ο κόσμος προσπαθεί και δεν περιμένει από τους άλλους θα βάζω δυνάμεις να βοηθήσω και εγώ. Μόνος δεν μπορώ, ούτε θέλω.
Για τα συναισθήματα που έχει προκαλέσει ο Κήπος της Γάτας
Τα σχόλια είναι πολύ θετικά. Τόσο που ούτε εγώ το περίμενα. Υπάρχουν βέβαια αυτοί που είναι αδιάφοροι για το τι βλέπουν να συμβαίνει γύρω τους, υπάρχουν αυτοί που από την αρχή υποστήριζαν και εκτιμούσαν το έργο μας και το καλύτερο απ’ όλα είναι εκείνοι που έβλεπαν στην αρχή τις γάτες υποψιάρικα και τώρα, μετά τις παρεμβάσεις μας έχουν στρέψει το βλέμμα τους εκεί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα μια κυρία η οποία έλεγε πριν για τις σιχαμένες γάτες που κουβαλούν μικρόβια και μετά την πρόοδο των εργασιών και την αλλαγή του τοπίου στον Κήπο της Γάτας μου πρόσφερε μια μπογιά να βάψω το πεζούλι επειδή η δικιά μου τελείωνε και από τότε έχουμε αποκτήσει μια διαφορετική, χαμογελαστή σχέση. Και είναι σαφές ότι εμείς προσπαθούμε να ομορφύνουμε τα πράγματα, δεν προσπαθούμε να βάλουμε τη γάτα πάνω στο κεφάλι κανενός. Επίσης είναι σημαντικό ότι ο κόσμος βλέπει πως σε όλες τις δράσεις μας δουλεύουμε σε συνεχή βάση για να διατηρούμε το περιβάλλον καθαρό.
Ο Μανώλης Βορρίσης στον Κήπο της Γάτας στα Βαπόρια
Για το τοξόπλασμα
Γίνεται πολύς λόγος για το παράσιτο του τοξοπλάσματος, συχνά χωρίς επιστημονική βάση. Οι γάτες μπορούν να είναι φορείς του τοξοπλάσματος για λίγες μέρες στις ζωή τους και όχι για πάντα όπως πιστεύει ο κόσμος λανθασμένα. Και όχι όλες οι γάτες. Ιδιαίτερα οι τελείως σπιτικές είναι πολύ ασφαλείς. Ακόμα και αν έχει τοξόπλασμα και το αποβάλλει με τα κόπρανα της θα πρέπει ο άνθρωπος να φάει τα κόπρανά της εκείνες τις μέρες για να πάρει τη νόσο. Εξαιρετικά δύσκολο να κολλήσεις τοξόπλασμα απευθείας από τη γάτα. Αν λοιπόν έχουμε στο σπίτι μας γάτα ή αν έχουμε οποιοδήποτε κατοικίδιο ας τηρούμε κάποιους τυπικούς κανόνες υγιεινής, δηλαδή ας καθαρίζουμε την άμμο τους κάθε μέρα, ας φροντίζουμε να τρώνε σωστά, ας μην τρώνε ωμά αποφάγια, και προπάντων να μην τρώνε ωμό κρέας. Σημαντικές πηγές τοξοπλάσματος για τον άνθρωπο είναι το ωμό κρέας, τα ακάθαρτα λαχανικά, το απαστερίωτο γάλα και το απαστερίωτο τυρί. Δεν γίνεται να πάθεις τοξοπλάσμωση χαϊδεύοντας μια γάτα ή περνώντας από δίπλα της ή κοιτώντας την. Ας σοβαρευτούμε. Αυτό που αντιμετωπίζεται πιο δύσκολα απ’ όλα είναι η ανθρώπινη βλακεία.
Όχι άλλες φόλες, όχι άλλα ξου. Διασώστε και υιοθετήστε όπου κι αν είστε. Κι αν περνάτε από Ερμούπολη μεριά εκτός από τα Βαπόρια και το θέατρο «Απόλλων» βγάλτε μια φωτογραφία και στον Κήπο της Γάτας. Εκεί που «οι σιχαμένες γίνανε οι όμορφες».
