Καταρχήν έχω να πω ότι η διαμονή μου στο Ελσίνκι υπήρξε ηλιόλουστη σε ποσοστό 80% κάτι διόλου ευκαταφρόνητο σε αυτήν την πόλη στα τέλη Μαρτίου και ευχαρίστησα πολλάκις την καλή μου τύχη γι’ αυτό. Η θερμοκρασία βέβαια ήταν 5-6 βαθμοί Κελσίου (σε πλήρη ηλιοφάνεια) οπότε δεν αποχωρίστηκα στιγμή τα γούνινα «αφτάκια» που αγόρασα επί τούτου από τα τουριστικά στο Μοναστηράκι.
Σχεδίασα αυτό το ταξίδι έχοντας κατά νου να περπατήσω ΠΟΛΥ. Έτσι λοιπόν έκανα πολλές αστικές πεζοπορίες μέσα στο Ελσίνκι το μέγεθος του οποίου σου επιτρέπει να επισκεφθείς πολύ μεγάλο μέρος του με τα πόδια. Το Ελσίνκι ανταποκρίνεται πλήρως στο θετικό στερεότυπο της σκανδιναβικής πρωτεύουσας – λιμανιού με όμορφα και λειτουργικά σχεδιασμένα κτίρια, καθαρούς δημόσιους χώρους, μεγάλα πάρκα. Στις περιηγήσεις μου με βοήθησε το τραμ Νο 3 το οποίο αποτελεί έναν εύκολο και οικονομικό τρόπος για να αποκτήσεις μια πρώτη εικόνα της πόλης, μια που διασχίζει ολόκληρο το ιστορικό κέντρο και τα στάνταρντ αξιοθέατα. Μόνο που τις περισσότερες φορές εγώ κατάφερνα να επιβιβάζομαι από τη λάθος πλευρά της διαδρομής (αίσθημα προσανατολισμού μηδέν) κι έτσι «έγραφα» κάποια χιλιόμετρα παραπάνω. Φυσικά είχα πάντα στην τσέπη τον χάρτη του Ελσίνκι που διανέμεται δωρεάν στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης.
Από τα πρώτα μέρη που θέλησα να επισκεφθώ ήταν οι παραδοσιακές σκεπαστές αγορές της πόλης – τρεις στον αριθμό. Στεγάζονται σε όμορφα κτίρια με κόκκινα τούβλα του τέλους του 19ου αιώνα – αρχών του 20ού και είναι πολύ περιποιημένες εσωτερικά με ξύλινα χωρίσματα που οριοθετούν ξεχωριστά μαγαζάκια που πουλάνε ντελικατέσεν ψαρικά, κρέατα, τυριά, γλυκά, παραδοσιακά είδη χειροτεχνίας και είδη σπιτιού με χαρακτηριστικό σκανδιναβικό ντιζάιν, καλόγουστα αναμνηστικά, και βέβαια γωνιές όπου μπορείς να απολαύσεις χαλαρά έναν καφέ ή μια μπίρα ή να τσιμπολογήσεις. Πολύ σημαντικό για μια πόλη με χειμωνιάτικο καιρό 9 μήνες το χρόνο! Η μία αγορά (Hakaniementori) βρίσκεται στο Hakaniemi (20 λεπτά περπάτημα από το ιστορικό κέντρο) η δεύτερη (Hietalahden kauppahalli) στο τέρμα της κομψότατης οδού Bulevardi (ιστορικό κέντρο) και η τρίτη (Vanha Kauppahalli) στο νότιο λιμάνι, δίπλα στην υπαίθρια ψαραγορά και τη μεγάλη τουριστική «ρόδα» του λούνα παρκ. Οι δύο τελευταίες αγορές «βλέπουν» θάλασσα. Γενικά η θάλασσα μπαινοβγαίνει σε πολλά κεντρικά σημεία της πόλης.
Η οδός Bulevardi που σας ανέφερα ήταν από τις αγαπημένες μου στο κέντρο της πόλης. Στιβαρά, αρχοντικά κτίρια – αστικά σύμβολα μιας άλλης εποχής δεξιά και αριστερά (δεν ξέρω αν σήμερα είναι κατοικίες ή γραφεία) διάσπαρτες, όμορφα στημένες βιτρίνες όπως αυτή του παλαιότατου παραδοσιακού ζαχαροπλαστείου Ekberg (τον πασχαλιάτικο λαγό-τούρτα τον είδατε;) ανθοπωλεία που είχαν βγάλει τα λουλούδια τους στο πεζοδρόμιο να γαργαλούν τις αισθήσεις των περαστικών κι άλλα τέτοια ωραία.
Μιλώντας για σοκολάτες, είναι διάσημη εκεί η σοκολατοποιία FAZER, κάτι σαν τον φιλανδικό ΠΑΥΛΙΔΗ. Αυτή η FAZER λοιπόν όχι μόνο διαθέτει την ατελείωτη ποικιλία της από σοκολάτες, σοκολατίνια, σοκολατάκια σε κάθε σουπερμάρκετ, μικρομάγαζο και φυσικά στα καταστήματα του αεροδρομίου του Ελσίνκι αλλά έχει φτιάξει και ένα πολύ καλόγουστο καφέ-ζαχαροπλαστείο στο κέντρο της πόλης όπου μπορείς να απολαύσεις το ρόφημα ή / και το γλυκό σου και ακόμα να παρασυρθείς (αν δεν έχεις ατσάλινη θέληση) να ψωνίσεις και το κατιτίς σου για το σπίτι / τη βαλίτσα (γι’ αυτό υπάρχουν οι εκμαυλιστικές συσκευασίες δώρου). Εντυπωσιάστηκα από την πατέντα των πασχαλινών σοκολατένιων αυγών του: παίρνουν τα αυγά της κότας, ανοίγουν μια τρύπα και αδειάζουν το περιεχόμενο (μην με ρωτήσετε τι το κάνουν), καθαρίζουν το εσωτερικό του κελύφους με ειδική διαδικασία και το ξαναγεμίζουν με σοκολατένια πραλίνα. Να σας εξομολογηθώ την αμαρτία μου, έφαγα ένα τέτοιο αυγό και μμμ! (αυτά μεταξύ δύο sugar free περιόδων)
Τι άλλο γεύθηκα στο Ελσίνκι; Μπέργκερ ταράνδου γαρνιρισμένο με τσιπς γλυκοπατάτας. Ξανά μμμ! Ζουμερό και γευστικότατο το μπιφτέκι του ταράνδου, μοιάζει με μοσχαρίσιο με λίγο πιο έντονη γεύση. Μην μου υψώνετε τα φρύδια οι χορτοφάγοι, μια φορά τα δοκιμάζεις όλα σε αυτή τη ζωή! Επίσης δοκίμασα τη λευκή σούπα σολομού (λευκή λόγω κρέμας) και πλέον τη συγκαταλέγω ανάμεσα στα comfort food μου. Τη σούπα σολομού δεν τη γεύτηκα σε κάποιο γκράντε εστιατόριο (το φαγητό εκτός σπιτιού είναι ακριβό σπορ στο Ελσίνκι) αλλά σε ένα μικρό τουριστικό πλοιάριο-εστιατόριο που πρόσφερε μεσημεριανό φαγητό (σούπα-σαλάτα-κυρίως-επιδόρπιο-καφέ) στην τιμή των δέκα ευρώ. Ξεκουράζεις τα πόδια σου από τον ευλογημένο κάματο του τουρίστα, τρως με θέα το λιμάνι και την ψαραγορά και μπόνους λικνίζεσαι ελαφρά από το κυματάκι. Τα μεσημεριανά deal των εστιατορίων είναι μία νόστιμη και οικονομική λύση για τον πεινασμένο ταξιδιώτη στο Ελσίνκι.
Πίσω, στο δρόμο τώρα! Παρότι οι Φινλανδοί δεν φημίζονται για το θρησκευτικό τους αίσθημα, στο Ελσίνκι βρίσκεις μια ποικιλία από χριστιανικούς ναούς που αξίζουν την προσοχή σου. Ένας από αυτούς είναι το Παρεκκλήσι της Σιωπής (Kampin kappeli – καλύτερα αναζητήστε το στα αγγλικά ως Chapel of Silence), ένας αλλιώτικος ξύλινος ναός – καταφύγιο στο κέντρο της πόλης (μου φάνηκε αδογμάτιστος) το σχήμα του οποίου σε παραπέμπει στην Κιβωτό του Νώε. Μπαίνοντας μέσα, αντικρύζεις μια λιτή – λιτότατη θολωτή αίθουσα χωρίς παράθυρα, από ανοιχτόχρωμο ξύλο, με λίγα κεριά και λίγες σειρές καθίσματα στα οποία μπορείς να καθίσεις για να προσευχηθείς, να διαλογιστείς ή ό,τι άλλο προτιμάς για να συνδεθείς με το μέσα σου και το όποιο υπέρτατο Ον πιστεύεις μέσα στην απόλυτη σιωπή. Η αίθουσα σε αγκαλιάζει μέσα στις φιλόξενες καμπύλες της σαν μια μεγάλη μήτρα και δεν σου κάνει καρδιά να ξαναβγείς στη βουή και στο κρύο του δρόμου!
Ένας άλλος διαφορετικός ναός είναι η Εκκλησία των Βράχων (Temppeliaukio), στο ευρύτερο κέντρο της πόλης, η οποία είναι κυριολεκτικά σμιλεμένη μέσα σε έναν όγκο γρανίτη που ξεπροβάλλει ακατέργαστος ανάμεσα σε τακτοποιημένα οικοδομικά τετράγωνα με κατοικίες. Το φως του ήλιου μπαίνει από τα παράθυρα της οροφής και αναλύεται σε ακτίνες ντύνοντας το μέρος με μα απόκοσμη ατμόσφαιρα. Διάβασα ότι χρησιμοποιείται και για συναυλίες. Πολύ ευχάριστος ήταν και ο περιμετρικός περίπατος που έκανα πάνω στα βράχια του λόφου.
Τέλος επισκέφθηκα τον ρωσικό καθεδρικό ναό (Uspenskin katedraali) που είναι πολύ εντυπωσιακός, εξωτερικά και εσωτερικά. Όπως φαντάζεστε είναι ορθόδοξος χριστιανικός ναός, μάλιστα ο μεγαλύτερος ορθόδοξος ναός της Δυτικής Ευρώπης, με χρυσούς τρούλους, όμορφη εικονογραφία εντός, και δεσπόζει στην κορυφή ενός λόφου στην περιοχή του νότιου λιμανιού, θυμίζοντας τη μακριά ιστορία της ρωσικής κατοχής στη Φινλανδία (ο ναός κτίστηκε στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα).
Την ημέρα που έκανα …εκκλησιαστικό τουρισμό στο Ελσίνκι είχα πάρει κατά την προσφιλή συνήθειά μου το τραμ Νο 3. Αναγνωρίζοντας τη στάση παραδίπλα από την σκεπαστή αγορά Vanha Kauppahalli κατέβηκα για να ψωνίσω κάτι και λίγο μετά επέστρεψα στη στάση για να ξαναπάρω το τραμ και να συνεχίσω τη διαδρομή μου. Όμως στην ενημερωτική πινακίδα με τα νούμερα των τραμ, το τραμ Νο 3 δεν υπήρχε πουθενά! Αναρωτιόμουν αν είχα χάσει τα λογικά μου αφού πριν από λίγο το τραμ Νο 3 με είχε κατεβάσει ακριβώς εκεί! Και δεν υπήρχε ψυχή να ρωτήσω τριγύρω.
Τότε ήταν που εμφανίστηκε ο από μηχανής Φινλανδός Θεός: ψηλός, ευειδής, ξανθός, με χαμόγελο διαφήμισης οδοντόκρεμας, νεαρός γιάπης (σιδερωμένο πουκάμισο, σακάκι, χαρτοφύλακας) γύρω στα 25. Του νιαούρισα με χάρη «I am lost» (φορώντας πάντα τα γούνινα άσπρα αφτάκια) και του εξήγησα το πάθημά μου. Πήραμε παρέα το τραμ Νο 2 και μου εξήγησε τα ανεξήγητα στη διαδρομή, πως δηλαδή το τραμ Νο 3 στην πορεία του «μεταμορφώνεται» στο τραμ Νο 2. Είναι σοβαρά πράγματα αυτά; Ως ευγενής άνθρωπος με ρώτησε όλα αυτά που ρωτάς έναν τουρίστα, δηλαδή από που είμαι, πόσες μέρες θα μείνω στο Ελσίνκι, τι άλλο θα ήθελα να δω κτλ. Άδραξα την ευκαιρία για να τον ρωτήσω λεπτομέρειες για το πώς θα έφτανα εκεί που ήθελα. Χωρίς να χάσει ούτε στιγμή το χαμόγελο της διαφήμισης οδοντόκρεμας άνοιξε το κινητό του (να, γι’ αυτά είναι η τεχνολογία) και μου έδειξε στο χάρτη τον επόμενο προορισμό μου. Μου υπέδειξε να κατέβω τρεις στάσεις μετά από εκείνον, με χαιρέτησε ευγενικά και εξαφανίστηκε αυτός και το χαμόγελό του για να επιστρέψουν σε κάποιο γραφείο. Γενικότερα, σταματούσα συχνά ανθρώπους στο κέντρο του Ελσίνκι για να τους ρωτήσω οδηγίες. Οι νεότεροι, αγόρια και κορίτσια κάτω των 30, μου απαντούσαν πάντοτε ευγενικά. Οι μεγαλύτεροι (άνω των 50), σε πολλές περιπτώσεις μου έκαναν έναν θυμωμένο νεύμα με το χέρι που συνοδευόταν από ξινισμένο ύφος και σήμαινε δεν ξέρω – δεν απαντώ (δεν ξέρω τι με ρωτάς, δεν ξέρω αγγλικά, θα σας γελάσω) και προσπερνούσαν αφήνοντάς με κάγκελο. Άλλες χώρες, άλλα ήθη!
Όμως νομίζω ότι αρκετά σας περπάτησα για σήμερα. Πάτε για ένα …ποδόλουτρο, να πάρω κι εγώ μια ανάσα και θα επανέλθω δριμύτερη την επόμενη εβδομάδα για το τρίτο και τελευταίο μέρος, να σας πω για τα μουσεία, τις εξοχές, τα ψώνια και …above all για τη σάουνα!
Υ.Γ. Και όποιος ήρθε αδιάβαστος σήμερα να μελετήσει το πρώτο μέρος του ταξιδιού εδώ.