Το μακρινό 2007 έκανα ένα υπερατλαντικό ταξίδι – το ένα από τα δύο της ζωής μου. Προσγειώθηκα στο Λος Άντζελες με σκοπό να πάρω άλλη πτήση για πιο βόρεια είχα όμως την ατυχία να χάσω την ανταπόκριση. Έτσι, έμενα να περάσω το βράδυ μου σε ένα από τα ξενοδοχεία που βρίσκονται πέριξ των αεροδρομίων. Ένα ξενοδοχείο καλοβαλμένο μεν απρόσωπο δε που γέμιζε κυρίως από μικρούς και μεγάλους επιχειρηματίες και άλλους επαγγελματίες που διεκπεραίωναν τις δουλειές τους. Μέσα στην ατυχία μου είχα την τύχη να κοιμηθώ και να φρεσκαριστώ από το πολύωρο ταξίδι.
Όταν ξύπνησα το πρωί και επισκέφθηκα τον πρωινό μπουφέ με περίμενε μια μεγάλη έκπληξη: ένα σωρό κοστουμάτοι περίμεναν στην ουρά για να γεμίσουν το δίσκο τους μα δεν άκουγες καθόλου γκλιν και γκλαν από μαχαιροπίρουνα ή πιατικά γιατί πολύ απλά φλιτζάνι, ποτήρι, πιάτο, πιρούνι, κουτάλι, μαχαίρι ήταν όλα πλαστικά μιας χρήσης. Μάλιστα το φλιτζάνι και το πιάτο ήταν από αφρώδες υλικό. Σοκαρίστηκα! Με το που τελείωνες το πρωινό σου ξεφορτωνόσουν φλιτζάνι, ποτήρι, πιάτο, πιρούνι, κουτάλι και μαχαίρι σε κάτι πελώριους κάδους τοποθετημένοι για αυτό το σκοπό στην έξοδο της τραπεζαρίας. Όταν έφτασε η στιγμή να προσθέσω και τα δικά μου απορρίμματα στο σωρό ένιωσα ντροπή που θα συνεισέφερα και εγώ σε αυτό το σκουπιδαριό.
Παρόλο που έχει περάσει σχεδόν μια δεκαετία από εκείνο το ταξίδι αυτή η εικόνα του πρωινού έχει μείνει στον σκληρό του εγκεφάλου μου και επέστρεψε αυτόματα στο συνειδητό μου πριν λίγες μέρες που διάβαζα για την απόφαση των Γάλλων να απαγορέψουν από το 2020 τα πλαστικά πιατικά και μαχαιροπίρουνα μιας χρήσης εκτός από αυτά που είναι από βιοδιασπώμενες πρώτες ύλες – βέβαια ο χρονικός ορίζοντας της διάσπασης των πρώτων υλών είναι κάτι πολύ σχετικό. Όλα αυτά στο πλαίσιο δραστηριοποίησης της Γαλλίας για την ενεργειακή μετάβαση και την πράσινη ανάπτυξη. Καταρχήν μπράβο τους, οι προθέσεις φαίνονται καλές και μακάρι να έχει το εγχείρημα επιτυχία. Βέβαια, οι αντιδράσεις που ξεσήκωσε αυτή η απόφαση είναι πολλές και ποικίλες: οι νομομαθείς των Βρυξελλών και οι έχοντες εμπορικά συμφέροντα είπανε ότι παραβιάζει την ελεύθερη διακίνηση αγαθών στην Ευρώπη, άλλοι είπαν ότι ο κόσμος λόγω ελλειπούς πληροφόρησης μετά το πικ-νικ του θα αφήνει τα νέας τεχνολογίας πιάτα και ποτήρια στη φύση περιμένοντας να… διαλυθούν από μόνα τους και ούτω καθεξής.
Μέχρι να εφαρμοστούν όλα αυτά, εδώ στα νοτιότερα, προκειμένου να μην συσσωρεύουμε πλαστικό στις χωματερές και στις θάλασσες μπορούμε να διατηρούμε στο σπίτι μια «μαγιά» από πλαστικά είδη πολλαπλών χρήσεων για τα πάρτι, τα πικ-νικ κλπ, ε, και να παίρνουμε και μια μικρή βοήθεια από αυτά της μιας χρήσης όταν οι καλεσμένοι μας είναι πάρα πολλοί. Όμως νομίζω ότι αυτά τα πλαστικά είδη δεν είναι το μεγαλύτερό μας πρόβλημα στην Ελλάδα στο θέμα κατάχρησης και ανακύκλωσης πλαστικού – όχι δεν έχουμε την ψύχωση των Αμερικανών που περιέγραψα πιο πάνω. Ο δικός μας λαός συμβάλλει αποφασιστικά στη ρύπανση του πλανήτη με τις πλαστικές σακούλες που προσφέρονται αφειδώς, κάποτε και πιεστικά σε κάθε μικρό ή μεγάλο κατάστημα.
Η λογική της δωρεάν σακούλας αποθεώνεται στα μινιμάρκετ της γειτονιάς όπου πας να αγοράσεις ΕΝΑ και μοναδικό πραγματάκι που σου λείπει από το σπίτι είτε αυτό είναι ένα μπουκάλι γάλα είτε είναι ένα ψωμί του τοστ και ο μινιμαρκετάς με ταχύτητα ταχυδακτυλουργού, πριν προλάβεις να το ζητησεις, βάζει το προϊόν σε σακούλα. Απορεί μάλιστα αν του πεις ότι δεν τη χρειάζεσαι. Και σκέφτεσαι, έχω δύο χέρια που ευτυχώς λειτουργούν – γιατί χρειάζομαι σακούλα για να κουβαλήσω ένα και μοναδικό ρημαδόπραγμα 100 μέτρα μέχρι το σπίτι μου; Και αν αγοράσω περισσότερα από ένα πράγματα; Πόσα θα είναι, δύο, τρία, άντε τέσσερα. Ε, τότε μια καλή λύση είναι να κουβαλάς μαζί σου μια τσαντούλα από ύφασμα, δίχτυ ή πλαστικοποιημένο υλικό. Πλέον, πολλά μαγαζιά κάνουν δώρο τέτοιες τσάντες σε διάφορα μεγέθη με το λογότυπό τους. Επίσης μπορείς να αγοράσεις μια από πολυκαταστήματα ή σουπερμάρκετ με κόστος μικρότερο από ένα ευρώ.
Εγώ έχω βρει ότι με εξυπηρετεί να έχω κρεμασμένες 2-3 υφασμάτινες τσάντες διαφόρων μεγεθών στην είσοδο του σπιτιού και άλλες τόσες στο πορτ-μπαγκάζ του αυτοκινήτου και διαλέγω αναλόγως του πόσο ογκώδη είναι τα ψώνια μου. Έχω και μία από PVC που διπλώνεται και γίνεται σαν πορτοφόλι (τις πουλάνε στο Μοναστηράκι και σε πολυκαταστήματα) που τη ρίχνω μέσα στην προσωπική μου τσάντα (γυναίκα γαρ) για έκτακτες περιπτώσεις. Όλη αυτή η διαδικασία «σώζει» πολλές σακούλες στα ψώνια της γειτονιάς: φούρνος, χασάπης, φαρμακείο, βιβλιοπωλείο, μινιμάρκετ.
Τώρα για τα «χοντρά» ψώνια στο σουπερμάρκετ υπάρχουν δύο προσεγγίσεις. Η μία, η πιο οικολογική, λέει να αποποιηθείς τις δωρεάν πλαστικές σακούλες και να χρησιμοποιείς τις τεράστιες επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες που έχουν λανσάρει όλα τα μεγάλα σουπερμάρκετ με το λογότυπό τους. Εγώ προσωπικά το δοκίμασα αλλά δεν μου ταίριαξε για δύο λόγους. Πρώτον, με υποχρεώνει να σηκώνω τα ψώνια από το ένα χέρι, μονόμπαντα και υποφέρει η μέση μου. Δεύτερον, επειδή το νοικοκυριό μου είναι μικρό (των δύο ατόμων) βρίσκω εξαιρετικά βολικό το μέγεθος της σακούλας σουπερμάρκετ για να βγάζω τα οικιακά μου σκουπίδια. Γεμίζω μία τέτοια κάθε μία ή δύο μέρες. Αν αγοράσω τις μεγάλες μπλε σακούλες για αυτόν το σκοπό θα χρειαστεί να περιμένω πολλές μέρες για να γεμίσει και θα μας τρώει η μυρωδιά της αποσύνθεσης στο μεταξύ. Οπότε για την ώρα, ναι, χρησιμοποιώ με σύνεση τις σακούλες του σουπερμάρκετ.
Δεν χρειάζεται να γίνουμε ορκισμένοι οικολόγοι ούτε να θέσουμε μεγαλεπήβολους στόχους για να μειώσουμε τη χρήση της πλαστικής σακούλας και να αλλάξουμε τα πράγματα προς το καλύτερο στην ποιότητα ζωής μας και να βγάλουμε την πλαστική σακούλα από τη «δίαιτα» της θαλάσσιας χελώνας και άλλων ζωντανών της θάλασσας. Μία σακούλα την ημέρα αν καταφέρουμε να «σώσουμε» έχουμε 365 σακούλες λιγότερες σε έναν χρόνο. Πολλαπλασίασε το νούμερο με τον αριθμό των μελών της οικογένειάς σου και θα δεις ότι μπορείς να κάνεις τη διαφορά. Δες το και σαν παιχνίδι. Σημειώνεις κάθε μέρα στο ημερολόγιό σου πόσες σακούλες γλίτωσες. Με επιμονή και αποφασιστικότητα όμως.
