Φέτος κλείνω 20 χρόνια ως διαζευγμένη γυναίκα και πιο συγκεκριμένα ως διαζευγμένη μαμά. Τα μισά από αυτά ως ελεύθερη και τα άλλα μισά σε σχέση.
Αισθάνθηκα λοιπόν πως οφείλω στον εαυτό μου αλλά και σε όλες τις sigle moms εκεί έξω να μοιραστώ συναισθήματα, σκέψεις και εμπειρίες μου ως διαζευγμένη μαμά σε αυτό το post για το οποίο γνωρίζω προκαταβολικά πως κάποιοι και κάποιες θα πουν “υπερβολές” ενώ άλλοι και άλλες θα ξινίσουν (disclaimer).
20 χρονιές με ισάριθμους εορτασμούς Χριστουγέννων, Πρωτοχρονιάς, Πάσχα, Καθαρής Δευτέρας και λοιπών εορταστικών παραδόσεων της ελληνικής κοινωνίας την οποία έζησα και μεγάλωσα το παιδί μου. Όταν πρωτοχώρισα ήμουν μια νεαρή γυναίκα με ένα τρίχρονο αγόρι. Η περίοδος των εορτών πέριξ των Χριστουγέννων είναι ούτως ή άλλως η πιο στρεσογόνα εορταστική περίοδος στα όρια της δοκιμασίας για ανθρώπους που πενθούν μια πρόσφατη συναισθηματική απώλεια. Ε, αν επιπροσθέτως είσαι διαζευγμένη γυναίκα με παιδί(-ιά) τα συναισθηματικά και πρακτικά ζόρια σου αυτήν την περίοδο του χρόνου ανεβάζουν την πίστα δυσκολίας.
Στο σημείο αυτό λοιπόν ας μοιραστώ το μυστικό που όλες ξέρουμε αλλά προσποιούμαστε πως δεν – ποιος Θανάσης; Η διαζευγμένη μαμά (πλην λίγων λαμπρών εξαιρέσεων) δεν χαίρει ιδιαίτερης δημοφιλίας στις εορταστικές περιόδους και ως εκ τούτου συνήθως δεν λαμβάνει προσκλήσεις για κοινωνικές μαζώξεις των ημερών από άλλες “κανονικές” οικογένειες (με μαμά και μπαμπά κάτω από την ίδια στέγη). Μην μου πεις Μα εγώ… Είπαμε πλην λίγων λαμπρών εξαιρέσεων.
Αν η διαζευγμένη μαμά έχει εν ζωή γονείς που η ιδιοσυγκρασία τους και η κοινωνική τους ατζέντα τους επιτρέπει να αγκαλιάσουν εκείνη και το/α παιδί/ιά της τα Χριστούγεννα ή/και την Πρωτοχρονιά, έχει καλώς, ειδάλλως ας κάτσει ήσυχα σπίτι με το παιδάκι της να απαντάει στα ενοχλητικά τηλεφωνήματα των γνωστών και συγγενών που ρωτούν αδιάκριτα “εσείς πώς περάσατε;” με ένα τυπικό μέσα από σφιγμένα δόντια “ήσυχα, οικογενειακά” και να πρέπει να εξηγεί στο παιδί γιατί εμείς γιορτάζουμε βουβά, και δεν συμμετέχουμε στα φιλικά ξεφαντώματα. Και αν πάρει εκείνη την πρωτοβουλία να σκαρώσει ένα γιορτινό τραπέζι σπίτι της προσκαλώντας τις “κανονικές” οικογένειες με τις οποίες έκανε άλλοτε παρέα παίζει να δοκιμάσει την πίκρα ότι καμιά από αυτές τις οικογένειες δεν θα της το ανταποδώσει στους αιώνες των αιώνων.
Να τονίσω ότι υφίσταται ένας διαχωρισμός φύλων στη συμπεριφορά που επιφυλάσσουμε ως κοινωνία προς τις διαζευγμένες μαμάδες έναντι των διαζευγμένων μπαμπάδων. Για τον διαζευγμένο άντρα στην ελληνική κοινωνία (σε αυτήν μεγάλωσα και ζω, δεν ξέρω τι γίνεται αλλού) θα πουν Έλα μωρέ, μην μείνει μόνος τους ο άνθρωπος, μέρες που είναι να έχει ένα πιάτο σπιτικό φαγητό να προσφέρει στο παιδί του, κάλεσέ τον κι αυτόν. Για τη διαζευγμένη γυναίκα όμως λένε, ε, όπως έστρωσε ας κοιμηθεί, ας πρόσεχε κι αυτή, να μην χώριζε, τη τι θέλεις τώρα τη χωρισμένη στο τραπέζι μας. Και να το πούμε κι αυτό, οι περισσότερες παντρεμένες γυναίκες έχουν ορμηνευτεί χαμηλόφωνα από τη δική τους μάνα να μην έχουν πολλά-πολλά με χωρισμένες γιατί είναι αντροχωρίστρες και φύλαγε τ ρούχα σου να έχεις τα μισά, και δεν τη χρειάζεσαι τη χωρισμένη με το παιδί στο δικό σου οικογενειακό τραπέζι, ένα τηλέφωνο για χρόνια πολλά κι όξω απ’ την πόρτα. Διότι ως γνωστό με έναν καημό κοιμάται και ξυπνάει η διαζευγμένη φίλη, το πώς να σου υφαρπάξει τον σύζυγο.
Μετά το μούδιασμα και την αμηχανία των πρώτων μου Χριστουγέννων και πρώτης Πρωτοχρονιάς ως διαζευγμένης μαμάς όταν συνειδητοποίησα πως στις γιορτές εγώ και το παιδί μου θα είμασταν αόρατοι, δεν έκατσα βεβαίως με σταυρωμένα χέρια. Έκανα νέες γνωριμίες και ύφανα το προσωπικό μου δίχτυ φιλίας και αλληλοϋποστήριξης με φίλες που μεγάλωναν κι εκείνες μόνες τους παιδικά για τον χ-ψ-ω λόγο και μαζί μοιραστήκαμε πολλά γιορτινά τραπέζια μαζί με τα παιδιά μας στα χρόνια που ακολούθησαν. Να μην παραλείψω ότι ανάμεσα στις πολλές οικογένειες που γνώριζα υπήρξαν δύο (οι λαμπρές εξαιρέσεις που λέγαμε πριν) που άνοιξαν την αγκαλιά τους και το σπίτι τους σε μένα και τον γιο μου σε αρκετές περιστάσεις για να μοιραστούμε τη χαρά της συνεύρεσης και της γιορτής. Γι’ αυτούς κρατάω μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου.
Θα μου πεις τι μας τα ζαλίζεις τώρα, 20 χρόνια μετά; Δεν επιβίωσες; Δεν κατάφερες να κοινωνικοποιηθείς εκ νέου τελικά; Κρατάς ακόμη κακιούλες σε εκείνους και εκείνες που δεν σε αποδέχτηκαν όπως ήσουν; Σου ζαλίζω τον έρωτα γιατί πιστεύω ότι 20 χρόνια μετά ο μικρόκοσμος της ελληνικής οικογένειας δεν έχει αλλάξει και τόοοοσο πολύ και αυτού του είδους τις συμπεριφορές που περιέγραψα τις θεωρώ πηγές πολλών κακών και μεγάλη παθογένεια που εμποδίζει τη διατήρηση της συναισθηματικής υγείας και την ανάπτυξη αυθεντικών φιλικών σχέσεων. Και γιατί δεν θέλω να συνεχίσουν να περνούν άλλες γυναίκες και μόνες μαμάδες αυτά που περιέγραψα πιο πάνω.
Σε παρακαλώ κάλεσε φέτος τα Χριστούγεννα ή την Πρωτοχρονιά (ακόμη καλύτερα) μια μόνη μαμά με το παιδί/ τα παιδιά της στο σπίτι σου. Δεν θα σε δαγκώσει ούτε εκείνη ούτε το κουτάβι της. Κάλεσέ την και αν έχει μείνει μόνη της γιατί πήρε το παιδί ο πατέρας του για τις γιορτές γιατί τότε νιώθει διπλά μόνη και αποσυνάγωγη. Είναι κι εκείνη άνθρωπος σαν κι εσένα και έχει ανάγκη από αγάπη, αποδοχή και συμπερίληψη. Και ίσως η εκ των πραγμάτων διαφορετική της ματιά προς τη ζωή έχει να σου προσφέρει κατιτίς ώστε να αντιλαμβάνεσαι πιο σφαιρικά αυτόν τον κόσμο τον μέγα που σε περιβάλλει.
Αυτά είχα να σου πω και επιστρέφω στη σπηλιά μου. Με τις υγιές σου. Καλά Χριστούγεννα, χαρούμενες γιορτές σε όλους. Και σ’ εκείνους που μας πίκραναν.
